הילף געזוכט - גדולי תורה בעלי מלאכות

[knowledge]

עי' עירובין עב: רבי יהודה הסבך (לפי פ' רבינו חננאל, ושאר מפרשים) א פלעכטער, דאס איז געווען זיין פרנסה

[למעלה משבעים]

עי' עירובין עב: רבי יהודה הסבך (לפי פ' רבינו חננאל, ושאר מפרשים) א פלעכטער, דאס איז געווען זיין פרנסה

שוין געברענגט.

[טייבעלע]

ר' תנחום הלבלר, תנחומא פ' במדבר.

[למעלה משבעים]

אינטרעסאנט אז ס'איז די זעלבע מימרא ווי ר' נחום הלבלר.

[קיקיון]

דער תבואות שור האט פאבריצירט יי"ש

[SPUSMN]

רבנו יצחק אברבנאל איז געוועהן דער פינאנס מיניסטער ביי דער שפאנישער קעניג.

ווייסעך נישט צו ברצון צו באונס, און צו ער האט פשוט אינזינען געהאט, א טובה טאן א אידן.

געווען קודם פינאנץ מיניסטער ביים קעניג פון פורטוגאל אלפאנסא דער פינפטער ביז דער קעניג'ס טויט און שנת רמ"א. ממשיך געווען אין דעם אמט ביי זיין זוהן יאהאן דער צווייטער ביז שנת רמ"ג, ווען מען האט האט געמאכט א בלבול אויף אים אז ער איז געווען פארמישט אין א קאנספירעסי (מסתמא דער פריצייטיגען טויט פון אלפאנסא), און איז באצייטענס אנטלאפען קיין שפאניא.

דארטען האט ער פאר די ערשטע 6 חדשים געשריבען זיינע פירושים אויף נ"ך, און נאכדעם גע'ארבעט פאר דער קעניגען פון קאסטיליא פאר דער בארימטער מכשיפה איזעבעלע.

אלזא, אין פורטוגאל איז עס פשטות געווען ברצון, אוודאי אויך צו העלפען אחינו בני ישראל ווי ער האט גע'ארבעט אין גרויסען פאר פדיון שביים אויס צולייזען אידען וואס מען האט פארכאפט אלץ שקלאפען, ווי למשל אין דער פורטוגעזישע איין נעמען פון א שטאט אין מאראקא אין שנת רל"א, ווי די אידען וואס מען האט פארכאפט זענען נעבעך פארקויפט געווארען פאר שקלאפען.
https://en.wikipedia.org/wiki/Conquest_of_Arzila
יא אזוי האט נעבעך אויס געזעהן דער (ציביליזירטע!) וועלט, פון איין טאג אויפען צווייטען זענען משפחות צוריסען געווארען, אין מען האט מער נישט געהערט (בדרך כלל) איינער פון צווייטען!

אבער אין שפאניא ווי דער אברבנאל האט געדארפט פון זיי א טובה אז מען זאל אים נישט ארויס געבען קיין פורטוגאל, און אויך ווייל פורטוגאל האט שוין געהאט קאנפיסקירט זיין ריזיגע פארמעגען, האט ער שוין אפשר יא גע'ארבעט פאר זיי באונס, אדער בעסער געזאגט בדלית ברירה.

[SPUSMN]

און היינטיגע צדיקים זענען עוסק אין ריעל עיסטעיט......

עס זענען דא היינטיגע גדולי ישראל וואס האבען גע'ארבעט אמאל.

[ק.נ.א. וועטער]

נישט לאנג צוריק אוועק דער סאדיגורער רבי וואס האט געארבעט אין די יוגנט.

[יונה כהן]

אפרים זלמן ב"ר מנחם מרגליות - למד אצל דודו רבי סנדר מרגליות. ר' אפרים מרגליות היה בעל זיכרון מופלא, היה בעל עסקים גדולים ובתי מסחר בערים שונות. היה גדול עשירי העיר ברודי. היה גאון בתורה אבל לא שימש ברבנות אבל נחשב לאחד מחכמי הקלויז. מקהילות רבות פנו אליו בשאלות הלכתיות. כתב שורה של חיבורים על ארבעת חלקי השו"ע. הספרים נקראים על שמו "בית אפרים", "שער אפרים", "מטה אפרים" וכו'. כן כתב את הספר "טיב גיטין" בדיני השמות בגיטין. נחשב לאחד מגדולי ההוראה בדורו, בדור שהיו בו גדולי תורה כרבי עקיבא איגר, החת"ם סופר, ר' מרדכי בנעט, ר' אריה ליב הלר ועוד.
http://www.daat.ac.il/encyclopedia/value.asp?id1=1862

החתם סופר לא רצה לחלוק עליו והדברי חיים כותב שאין להחמיר נגד פסקיו

[יונה כהן]

ר' שלמה גאנצפריד - רב ומחבר; נולד בשנת 1804 בעיר אונגואר אונגריה, נפטר כ"ו תמוז תרמ"ו (1886). אביו ר' יוסף מת בשנת 1812 והרב צבי הירש העלער היה אפוטרופסו. כאשר נתקבל לרב בעיר בוניהאד לקח את היתום עמו ולמד בישיבתו. גאנצפריד שב לעיר מולדתו ונעשה סוחר. אבל לא פסק מלימוד.
בשנת 1834 יצא לאור ספרו "קסת הסופר", עם הגהות החתם סופר. בזקנתו כתב עליו הוספות רבות בשם "לשכת הסופר" וחלקו השני נקרא "מסורה".

בשנת 1838 יצא לאור פירושו על התפילות בדרך הפשט עם הוספות והשלמות לסידור "דרך החיים" של ר' יעקב מליסא.

בשנת 1843 קבל את רבנות העיר ברזוויץ במחוז שערש, שם חיבר את ספרו "פני שלמה" על מסכתות ב"מ וב"ב (1846) אח"כ הוציא את ספרו "תורת זבח" על דיני שחיטה ובדיקה (1849).

http://www.daat.ac.il/encyclopedia/value.asp?id1=1075

[SPUSMN]

דער דזיקעווער רבי, יעצט אוועק האט גע'ארבעט אין דער יוגענט אין א פאסט אפיס.

אזוי אויך להבחל"ח דער סאטמארער דיין האט אויך גע'ארבעט אין א פאסט אפיס.

דער אלכסדר רבי האט גע'ארבעט אין דיימאנדס.

דער סטרעטינער רבי, א סטאק בראוקער.

אין דער ליסט גאוס אן ענד אן.

[SPUSMN]

נאך צוויי ראשונים רופאים דער רמב"ן און זיין אייניקעל (לדעת בעל סדר הדורות) דער רלב"ג
וואס איז אויך ג'ווען א מאטמעטיקער, אסטראנאמיסט און INVENTOR

מען דערציילט אז דער אבן עזרא האט געזאגט אויף זיך אז אויב ער וואלט געהאנדעלט אין תכריכים וואלט קיינער נישט געשטארבען, און אויב ער וואלט געהאנדעלט אין ליכט וואלט דער זוהן קיינמאל נישט אינטער געגאנגען.

אלזא איז פון דא געדרינגען (אוודאי נאר אויב דער מעשה איז אמת), אז עפעס א מלאכה האט ער געטוהן פון וואס ער האט נישט מצליח געווען.

[SPUSMN]

דאכט זיך מיר אז ש"ב הגאון רבי יצחק מאשקאוויטש שליט"א פון נייטרא האט אויך גע'ארבעט אין פאסט אפיס, אזוי ווי זיין שוואגער דער סאטמארע דיין.

[קיקיון]

ר יונה נ"י
דעם בית אפרים האט מען שוין אויסגערעכענט
----
אז די ביסט מעתיק פון מכללת הרצוג דברים ככתבם כאילו דאס איז תורת לאקשען איז A MATTER OF TASTE
אבער זיך נישט נעמען די טירחא צי צישרייבען א פאר אותיות פאר אזא נאמען ווי אפרים זלמן ב"ר מנחם מרגליות __________

[קיקיון]

דאכט זיך מיר אז ש"ב הגאון רבי יצחק מאשקאוויטש שליט"א פון נייטרא האט אויך גע'ארבעט אין פאסט אפיס, אזוי ווי זיין שוואגער דער סאטמארע דיין.

זייער שוואגער שאמשאנער רב זז"ג בשיבה טובה איז ג'ווען א BOOKKEEPER אין 82 LEE ביז פטירת אביו זי"ע

[למעלה משבעים]

רבי חנא פתוראה (שולחני) חולין נד:

[SPUSMN]

חיים'ל פון די מעלות האט דאס לעצטנס גע'חלומ'ט, עס האט נישט קיין ערנסטע מקור.

עס קען טאקע זיין א חלום אבער איך האב עס געליינט אין א
חיבור פון א רב דעמביצער אלס אינגעל
יעצט גזעהן א טעאריע אז דער רשב"ם איז געווען א BEEKEEPER א ראי' דער לאנגער הסבר אין ב"ב דף פ א

דאס אז רש"י איז געווען א וויין סוחר איז באזירט אויף דעם וואס מען זעהט אז רש"י ווייסט יעדען פרט ופרט פון די מלאכת וויין מאכען, און ארבעטען מיט מכשירים אין וויין גערטנער. אוודאי קען מען זאגען אז רש"י האט אלעס געוויסט, דאס איז זיכער; אבער פונדעסטוועגען עפעס א סמך איז עס.

[SPUSMN]

דער בעש"ט הק' איז געווען א מלמד'ס באהעלפער, א שוחט, א שמש אין א שול.

אויך דער פמ"ג איז ג'ווען א מלמד אין קומארנו בערך 10 יאר

אויך געווען א מלמד אין ברלין, אויף האלטינדיג דארט ביי דניאל איציג'ס.

[טייבעלע]

שמואל איז געווען א דאקטער - רש"י שבת ק"ח. ד"ה אוכליה נהמא דשערי

בבא מציעא פה ע"ב שמואל ירחינאה אסיא דרבי הוה.

[ק.נ.א. וועטער]

די אבות הקדושים, די הייליגע שבטי קה, משה רבינו, דוד המלך, זענען אלע געווען רועי צאן - פאסטוכער.

[SPUSMN]

דער תבואות שור האט פאבריצירט יי"ש

יא נישט געוואלט זיין א רב.

זיין אייניקעל רבי אפרים זלמן מרגליות איז יא געווען א שטיקעל צייט א רב, אין עס אויף געגעבען אזוי ווי דער זיידען, און געווארען א באנקיר.

אויב אזוי קען מען אויך אויס רעכענען דער משיב כהלכה וואס איז אויך געווען א ריזען עושר, נישט א א רב, און געוואוינט אין רישא.

[טייבעלע]

בעל שלטי הגבורים על המשכן וכליו, ובגדי כהונה ועוד, ר' אברהם הרופא, אזוי שטייט אויף זיין שער הספר, וכן באגרת לבניו, געוועהן עטליכע דורות רופאים.

[SPUSMN]

רבי דוד אפענהיים רב פון פראג און פון גאנץ בעהמען, און רבי שמשון ווערטהיימער, רב פון וויען און פון גאנץ עסטרייך, זענען געווען אויסטערלישע עשירים, כאטש כ'האב קיינמאל נישט געהערט פון ווי זיי האבען גענומען זייער פארמעגען. איך שטעל זיך פאר אז זיי זענען אויך געווען סוחרים אין זייער יוגענט. בין איך גערעכט?

[טייבעלע]

רבנו שמואל הנגיד האט געהאט א געוועלב, דערנאך איז ער געווארן דער סופר און יועץ פאר דער יועץ המלך, און דערנאך איז ער געווארן דער יועץ המלך, ונסמך לנגיד, ספר הקבלה להראב"ד.

[SPUSMN]

כמעט א משנה למלך געווען, ליגט מיר אין קאפ.