דיון איבער די צווייטע וועלט מלחמה לייו אשכול

[בבקשה]

די רעדע איז איבער דעם אשכול דא viewtopic.php?f=63&t=43053

פון צייט צו צייט איז דא א שטיקל וויכוח אין דעם אשכול viewtopic.php?f=21&t=43052 אויב מען זאל צוטיילען די אשכלות

די שאלה איז אזוי, זאל מען צוטיילען די אשכול לויט די פאסירונגען? דהיינו, אז מען זאל מאכן פאר די נורעמבערג געזעצען א באזונדערע אשכול, פאר קריסטאלנאכט א באזונדערע אשכול וכו׳ וכו׳, און לאזן די אריגנעלע פאר קלענערע נייעס במשך די זמן?

די צדדים זענען לפע״ד אזוי.
מעלות פון צוטיילען.
1. מען קען ״סקיפען״ דהיינו, די אריגנעלע אשכול האלט יעצט אינדערמיטן פון אקטובער 1934, צען און א האלב חדשים איידער די נורעמבורג געזעצען, עס וועט לכאורה דויערען נאך אפאר חדשים ביז יענער אשכול וועט אנקומען צו נורעמבערג, אויב מען צוטיילט, קען מען שוין יעצט מאכן א נורמעבערג אשכול.
2. מען קען בלויז מיטהאלטען דאס וואס מען איז אינטרעסירט

חסרונות פון צוטיילען
1. אויב מען סקיפט, קומט אויס אז די וואס זענען טעהטיג אין די ערשטע אשכול, וועלען האבן ווייניגער צייט פאר א נייע אשכול
2. עס נעמט אוועק די אריגענעלקייט
3. וואס טוהט זיך מיט קליינע געשענישען בשעת די גרויסע געשענישען? למשל, קליינע געשענישען פון סעפטעמבער 1935, גייען אין נורעמבורג אשכול? אדער אין די אריגנעלע אשכול?

[וואס טוט זיך]

עבסאלוטלי נישט צוטיילן!
דער אזוי אויך טויטע אשכול, העט נאר אראפגיין טיפער אין די בעיסמענט..
ס'גייט פשוט נישט ארבעטן.
אחוץ פון דעים וואס ס'ווערט אויס אינטרעסאנט, די גאנצע אינטרעסאנט'קייט איז אז ס'דא איין אשכול ווי מ'עקט כאילו מ'לעבט אין יענע צייט, עס צוטיילן גייט דאס אוועקנעמען, און ס'גייט עס מאכן אויסקוקן מער ווי א היסטאריע בוך (כאילו ס'נישט יעצט איינס..).

איך דיסעגרי אבער אויך מיט דיע פוינט.

1. מען קען ״סקיפען״ דהיינו, די אריגנעלע אשכול האלט יעצט אינדערמיטן פון אקטובער 1934, צען און א האלב חדשים איידער די נורעמבורג געזעצען, עס וועט לכאורה דויערען נאך אפאר חדשים ביז יענער אשכול וועט אנקומען צו נורעמבערג, אויב מען צוטיילט, קען מען שוין יעצט מאכן א נורמעבערג אשכול.

איך האלט ביז א וואך, מעקס צוויי, קען מען שוין האלטן ביי די נירענבורגע געזעצן.
איך האף נאר אז דעמאלטס העט די אשכול טאקע באקומען מער באזוכערס.

[Programming]

אויב די הנהלה איז וויליג קען מען מאכן א עקסטערע פארום פאר דעם

[נאר מיט שמחה]

איך האב געוואוט יא, אבער וואס טוהט זיך איז גערעכט, איך מיין בעיקר די גרעסערע געשעהנישן.

[בבקשה]

אחוץ פון דעים וואס ס'ווערט אויס אינטרעסאנט, די גאנצע אינטרעסאנט'קייט איז אז ס'דא איין אשכול ווי מ'עקט כאילו מ'לעבט אין יענע צייט, עס צוטיילן גייט דאס אוועקנעמען, און ס'גייט עס מאכן אויסקוקן מער ווי א היסטאריע בוך (כאילו ס'נישט יעצט איינס..).

איך בין נישט מסכים מיט דעם, אויב עפעס וועט צוטיילען די אשכול מאכן אז ס׳זאל צוריקגיין צו די אריגנעלקייט.

וואס איז די ציל פון די אשכול? שמועסן כאילו מען לעבט אין יענע צייט? אויב אזוי, דארף יעדער געשעניש אן אשכול פאר זיך. הגע בעצמך, אויב וואלט יעצט געווען תר״צ יארן, וואלט זיכער געווען די נורעמבורג געזעצן אין א באזונדער אשכול, וראי׳ לדבר, איז דא א באזונדערע אשכול פאר די טראמפ טעקס קאטס? אדער איז דאס א חלק פון אן אשכול וואס רעדט איבער די 2016 וואלן? די יעצטיגטע אשכול האט זיך מכלומרש׳ט אנגעפאנגען ווען היטלער ימ״ש האט פארכאפט די מאכט אין דייטשלאנד, וואס האט דאס מיט די נורעמבערג געזעצען? דאס איז דאך א פאליסי וואס היטלער ימ״ש האט איינגעפירט, (ענליך, אבער נישט צו פארגלייכען צו אבאמאקעיר אדער טעקס קאטס).

די אריגנעלע אשכול איז פארוואנדעלט געווארען אין א ״נייעס״ אשכול, מען פארציילט נייעס פון יאר תרצ״ג און ווייטער, באמת האט די אשכול באקומען א נייע צורה, ס׳איז אינטרעסאנט פאר א צווייטע סיבה, מען קען בעסער פילן די אנגעצויגענקייט פון יענע זמנים, די טינקעלקייט פון יוראפ, זייענדיג פארכאפט צעווישן נאציזם און קאמיוניזם, ווי מען קען זעהן פון די אנגעצויגעקייטן אין פראנקרייך, שפאניע, עסטרייך, יוגעסלאוויע און אנדערע, די מצב פון דיפלאמאטיע, דאס אויפבויען פון היטלער אלץ דיקטאטור, זיין השפעה אויף יוראפ ווי געזען דארך די סאארלאנד וואלן און אנדערע געשענישען, וכדומה.

לענ״ד זאל מען לאזן די אריגנעלע פאר נייעס (אדער אפשר גאר צוטיילען יענער אשכול אין צוויי, די וואלן חלק, און די ״נייעס״ חלק, אבער איך וויל נישט מטריח זיין קיין מנהל פארדעם), וואס וועט טאקע זיין ווי די רופסט עס אן א ״היסטאריע בוך״, אינטרעסאנט צו ליינען פונקט ווי די פילע היסטאריע ארטיקלין דא אויף דעם וועלט׳ל, און פאר יעדע געשעניש זאל זיין א באזונדערע אשכול. איי די אשכולות וועלען צוביסליך שטארבען? זאל זיין, די 2016 וואלן אשכול איז אויך געשטארבען, מען האט עס גענוצט וויפיל מען האט עס געדארפט, און געגאנגען ווייטער, די אשכולות וועלן אבער האבן א מעלה, אז פון צייט צו צייט וועט קומען א ניק, און אריינבלאזן א חיות און צוריק אויפוועקן די אשכולת.

[אביסל טיפער]

מיין מיינונג איז מען זאל לאזן די אשכול אלס די הויפט אשכול, און ווען עס קומט א גרויסע נייעס זאל מען עפענען אן עקסטרע ספעציעל פאר יענע,
אזוי וועט די מעין אשכול נישט ווערן טויט,

[סטיטשינער]

איך ווייס איך בין שוין לאנג נישט דארט מחמת סיבות, אבער ווי איך האב שוין דענמאלטס געשריגן עס איז נאריש צו צוטיילן (חוץ אויב וויכי עפענט א סאבפארום.....).
אבער דאס יא, עס גייט מאכן פראבלעימען שפעטער ווען אנדערע חלקים פון כלל ישראל גיין זיין אין אנדערע מצבים, און צו דעם ברויך מען אן עצה.

[וואס טוט זיך]

איך ווייס איך בין שוין לאנג נישט דארט מחמת סיבות

געט זיך אזא ענטפער-אפ!
דו ווייסט וואס איז געשען צו דעם אשכול יעצט אז דו ביסט נישט דארט??

אבער ווי איך האב שוין דענמאלטס געשריגן עס איז נאריש צו צוטיילן (חוץ אויב וויכי עפענט א סאבפארום.....).
אבער דאס יא, עס גייט מאכן פראבלעימען שפעטער ווען אנדערע חלקים פון כלל ישראל גיין זיין אין אנדערע מצבים, און צו דעם ברויך מען אן עצה.

כ'האב הנאה אז כאטשיג ווייסטו וואס איז גוט פאר דעם אשכול..

כ'זעה נישט די גרויסע פראבלעם, איינער העט שרייבן פון זיין נוי יארקע היים, און איינער פון די פוילישע לאגער.

[כאניש וואס צו טון]

ווי קען מען דען שרייבן פון לאגער.?

[כאניש וואס צו טון]

מילא פון געטא, העט נאך מיטגיין, אבער אין לאגער האט מען דאך גארנישט געהאט,
נאר די פלטים אדער באפרייטע וועלן קענען שרייבן וואס ס'איז געווען...

[וואס טוט זיך]

די זעלבע וועג וויאזוי מ'קען שרייבן אויפן אינטערנעט אין 1936...

אז מ'קען עס מאכן נאטורליך, קען אלעס גיין..

זאל מען נאר אנקומען דארט (און האבן שרייבערס)..

[סטיטשינער]

אוודאי קען מען שרייבן פון לאגער. די פראבלעים איז נאר אז אין 1940 האט דער ניו יארקער און אפילו די אונגארישע אידל נישט געוויסט וואס דאס ווארט לאגער באדייט. וויזוי קען ער שרייבן אין איין אשכול צוזאמען מיטן פוילשע און דייטשע?

[כאניש וואס צו טון]

סיי דאס וואס סטיטשינער באטאוענט, און אויך דער פאקט אז ס'נישט מעגליך צו שרייבן פון לאגער און זיין נאטורליך.

מיין מיינונג איז (קיין מיינונג, זינט איך בין נישט צו שטארק אקטיוו דארט..) אז פון לאגער אליינס קען מען נישט שרייבן,
נאר פלטים, אדער אזאלכע וואס גלייבן די 'שמועות' און פארשטייט זיך אז די אונגארישע און די אמעריקאנע יודן וועלן נישט גלייבן און זיי באטיטלען אלס בעלי דמיון, וכו',
אבער פון לאגער אליינס קען נישט זיין, סיי ווייל אויב יא דאן וויאזוי האט מען אין אונגארן אדער אמעריקע נישט געוויסט דערפון, 2 ווייל ס'קען נישט זיין נאטורליך, 3 ווייל די עצם פאקט אז מ'שרייבט פון לאגער נעמט אוועק דאס נאטורליכקייט פון די אשכול..

[וואס טוט זיך]

אוודאי קען מען שרייבן פון לאגער. די פראבלעים איז נאר אז אין 1940 האט דער ניו יארקער און אפילו די אונגארישע אידל נישט געוויסט וואס דאס ווארט לאגער באדייט. וויזוי קען ער שרייבן אין איין אשכול צוזאמען מיטן פוילשע און דייטשע?

וועגן דארף מען עס מאכן נאטורליך, דער פאלאק איז מסביר אין וואספארא מצב ער געפונט, און דער אונגארישע באטשי און נוי יארקע יענקי גלייבט אים נישט, און אזוי ווייטער..
ס'נישט אזוי שווער..



אבער אויב מ'האלט אז מ'קען נישט שרייבן פון לאגער, וועט נישט זיין קיינער פון לאגער... די אשכול קען פארן זייער גוט אויך אן פוילישע אין לאגערן וואס שרייבן דארט..



עני וועי, כ'קען ענק ביידע צוריק זעען דארט?
אן דעם איז די גאנצע שמועס סייווי גארנישט ווערט... (ס'דארף דאך קודם זיין שרייבערס, אז מ'זאל קענען דעבאטירען וואס די שרייעברס זאלן טוען..)

[סטיטשינער]

אוודאי קען מען שרייבן פון לאגער. די פראבלעים איז נאר אז אין 1940 האט דער ניו יארקער און אפילו די אונגארישע אידל נישט געוויסט וואס דאס ווארט לאגער באדייט. וויזוי קען ער שרייבן אין איין אשכול צוזאמען מיטן פוילשע און דייטשע?

וועגן דארף מען עס מאכן נאטורליך, דער פאלאק איז מסביר אין וואספארא מצב ער געפונט, און דער אונגארישע באטשי און נוי יארקע יענקי גלייבט אים נישט, און אזוי ווייטער..
ס'נישט אזוי שווער..



אבער אויב מ'האלט אז מ'קען נישט שרייבן פון לאגער, וועט נישט זיין קיינער פון לאגער... די אשכול קען פארן זייער גוט אויך אן פוילישע אין לאגערן וואס שרייבן דארט..

דאס איז דאך נישט ריכטיג היסטאריש גערעדט. די אונגארישע האבן קיינמאל נישט געהערט קיין געהעריגע באריכטן פון וואס עס שפילט זיך אם דארט (זיכער נישט ביז אסאך שפעטער).

[בבקשה]

איך האב שוין געשריבן א באריכט איבער די לאגער, טאקע נישט אזויפיל וועגען אידן, אבער וועגען די דאכאו לאגער viewtopic.php?p=2313742#p2313742, די באריכט איז ריין איבערגעטייטש פון א 1934 באריכט אין א די גארדיען צייטונג.

[בבקשה]

איך ווייס איך בין שוין לאנג נישט דארט מחמת סיבות, אבער ווי איך האב שוין דענמאלטס געשריגן עס איז נאריש צו צוטיילן (חוץ אויב וויכי עפענט א סאבפארום.....).
אבער דאס יא, עס גייט מאכן פראבלעימען שפעטער ווען אנדערע חלקים פון כלל ישראל גיין זיין אין אנדערע מצבים, און צו דעם ברויך מען אן עצה.

וואס וואלט דיר צוריקגעברענגט? וויסן בעסער די נייעס? פלאנסט צוריקצוקומען ביי די נורעמבורג געזעצען? אן אנדערע צייט? וואס וואלסט די מציע געווען וועט דיר מאכן (און אנדערע) צוריקקומען?

דרך אגב ווען איך האב אנגעפאנגען באשרייבען סטאוויטסקי, האב איך געהאפט אז ס׳איז נאך גענוג אינטרעסאנטע מעשה, אז מען זאל קענען שרייבן הערות דערויף אפילו אן וויסן גארנישט דערפון פריער.

[סטיטשינער]

איך ווייס איך בין שוין לאנג נישט דארט מחמת סיבות, אבער ווי איך האב שוין דענמאלטס געשריגן עס איז נאריש צו צוטיילן (חוץ אויב וויכי עפענט א סאבפארום.....).
אבער דאס יא, עס גייט מאכן פראבלעימען שפעטער ווען אנדערע חלקים פון כלל ישראל גיין זיין אין אנדערע מצבים, און צו דעם ברויך מען אן עצה.

וואס וואלט דיר צוריקגעברענגט? וויסן בעסער די נייעס? פלאנסט צוריקצוקומען ביי די נורעמבורג געזעצען? אן אנדערע צייט? וואס וואלסט די מציע געווען וועט דיר מאכן (און אנדערע) צוריקקומען?

דרך אגב ווען איך האב אנגעפאנגען באשרייבען סטאוויטסקי, האב איך געהאפט אז ס׳איז נאך גענוג אינטרעסאנטע מעשה, אז מען זאל קענען שרייבן הערות דערויף אפילו אן וויסן גארנישט דערפון פריער.

אסאך ליידיגע צייט... עס האט ממש אוועק גענומען מיין גאנצע קאפ ווייל איך האב מיך ממש אריין געלייגט אינעם קארעקטער. ווידער אריין קומען האלב וועגס קען איך נישט. דארף מען טרעפן עפעס א מיטל וועג.