אויבער-שטרעכלעך זענען נישט אזוי קאמפליצירט

[אנעים זמירות]

איך ווייס נישט פארוואס מאנכע פונדען עס אזוי שווער צו נוצען אויבער-שטרעכלעך (apostrophe) ריכטיג, אבער אזוי איז עס סיי אין יודיש און סיי אין ענגליש. היות די כללים זענען אייניג וועל איך בקיצור ערקלערן ווען מען נוצט יא א שטרעכל און ווען נישט.

קודם כל דער מערסטע באקאנטע שטרעכל - 'ס אדער אין ענגליש s':

ווען דער 'ס' אדער 's' קומט אלס לשון רבים לייגט מען נישט קיין שטרעכל.
טעלערס, מעסערס, סלייסעס, בילס א.א.וו.
pens, pencils, cars, jobs etc

ווען דער 'ס' אדער 's' צייגט בעלות אדער שייכות, דהיינו אז דער קומענדיגע חפץ געהערט צום דערמאנטען מענטש וכדו', נוצט מען יא א שטרעכל.
חיים'ס הוט, מיין טאטע'ס קאר א.א.וו.
a bird's nest, Bernoulli's equation etc

דער צווייטע סארט שטרעכל - אנשטאטס אויסגעלאזטע אותיות

ווען מען לאזט אויס אותיות, געווענליך ביים צוזאמען שטעלן צוויי ווערטער, שטעלט מען א שטרעכל צו ווייזען וואו די אותיות פעלן.
אויפ'ן (אנשטאטס אויף דעם), אינ'ם (אנשטאטס אין דעם) א.א.וו.
can't (for cannot), doesn't (for does not) etc

מערק אז דער שטרעכל קומט פונקט דארט וואו די אותיות פעלן, דערפאר זאל מען נישט בטעות שרייבען does'nt וכדו'.


צווישען לשה"ק און יודיש

דאס איז א כלל וואס איז נאר שייך אין יודיש שרייבען, און איז נישט דא אין ענגליש. ווען א ווארט איז געמישט צווישען לשה"ק און יודיש שרייבען פיהל א שטרעכל צווישען ביידע שפראכען.
פסק'ענען, גע'גנב'עט, נשמה'לע א.א.וו.

עד כאן די כללים, וועלכע זענען טאקע נישט קאמפליצירט. עס מאכט אן אנדערען רושם ווען איינער שרייבט אהן טעותים און שטרעכלעך אריינגעשאסען אבי אין דער וועלט אריין.

הוספות:
ווען דער 's' טוט סיי צייגען אויף בעלות און סיי אויף לשון רבים לייגט מען דעם שטרעכל נאכען s.
men's room, children's game etc. because the 's' is only there to show possession, i.e. the room of the men, but (2) birds' nest, or the (many) boys' camp because the 's' does both - the nest of the few birds

מאנכע שרייבען פארשידענע ווערטער וועלכע זענען אמאל געוועהן לענגערע נאר מען נוצט היינט דעם אפגעהאקטע ווערסיע, מיט א שטרעכל. למשל ביי phone לייגען זיי א שטרעכל פריער ווייל דער אריגינעלן ווארט איז telephone. אזוי אויך ביים יאר ווען מען שרייבט נאר די לעצטע צוויי ציפערן (13').


חזרה ודוגמא לסיום:
דער דענטיסט'ס בענקל האט א שטרעכל, אבער דענטיסיטס מוטשען זיך מיט פרנסה האט נישט.

איך בין געוועהן אין מיין פריינד'ס קאר ווען איך האב געזעהן פיהר טראקס דורכפארען.
איך האב אראפגעלאזט אלע מיין זיידע'ס פעניס און קוואדערס.

[לוי יצחק]

ייש"כ.
איך האב מיך אלעמאל געמוטשעט מיט די ווארט does`nt אז מיין T9WORD האט עס נישט דורכגעלאזט. יעצט ווייס איך שוין.

[אנעים זמירות]

איך וויל נאר צו-לייגען א נקודה וואס איך האב אפטמאל באמערקט קינדער מוטשען זיך דערמיט. עס ווענדט זיך נישט צי דער חפץ געהערט פאר איינעם, נאר צי דער 'ס' צייגט די בעלות.

אין חיים האט אסאך קארס געהערן די קארס צו חיים, אבער דער 'ס' איז נאר דארט אלס לשון רבים, משא"כ אין חיים'ס קאר צייגט דער 'ס' אויף בעלות.

[בערקא]

שכח, זייער גוט אראפ געלייגט,


-----
די ווילסט איך זאל דיר העלפן אויפהייבן די פעניס?...

[מילכיגער]

שכח, זייער גוט אראפ געלייגט,

[לכתחילה אריבער]

ישר כח גדול, פארן אויסקלארן.

אונטערגעשריבן: א געליטענער.

[אליעזר גרינפעלד]

מערק אז דער שטרעכל קומט פונקט דארט וואו די אותיות פעלן, דערפאר זאל מען נישט בטעות שרייבען does'nt וכדו'.

שכח און א גוט שבת

[לכאורה]

איך ווייס נישט פארוואס מאנכע פונדען עס אזוי שווער ..

וועלכע שפראך איז דאס?

[זיידע ומומחה]

איך ווייס נישט פארוואס מאנכע פונדען עס אזוי שווער ..

וועלכע שפראך איז דאס?

das Wort in der Deutsch Wörterbuch gefunden werden

[מיללער]

אביסל איבער די נושא:
viewtopic.php?p=219394#p219394

[אנעים זמירות]

איך ווייס נישט פארוואס מאנכע פונדען עס אזוי שווער ..

וועלכע שפראך איז דאס?

מיין פרוי איז א בעלגישע, זי פלעגט דאס נוצען במקום דער ענגלישע ווארט find. איך פלעג אפלאכען פון איהר ווייל עס איז מיר געוועהן ניי, אבער אחרי שובי ניחמתי אז עס איז א גוטע ווארט מיט וועלכע צו בארייכערען דעם יודישען לעקסיקאן. עס שטאמט פון דויטש, און למעשה איז עס 'פינד' נישט 'פונד'.

[אנעים זמירות]

איך האב יעצט געזעהן דער דעקל פון 'דער בליק' - א סתירה מניה וביה:
ברייטע דעקונג פון קעמפס און קאנטרי'ס

פארוואס קומט זיך פאר קאנטרי'ס אן אויבער שטרעכל מער ווי פאר קעמפס.

(גראדע נישט געוועהן דער איינציגטסטע גראבע נארישקייט אויפען דעקל)

[היפאקריט]

זייער שיין צונומען הרב אנעים, א דאנק.

געהאט אמאל דא א ויכוח מיט עימיצן בענין שטריכן פאר ווערטער פון ענגליש אויסגעלייגט אין יודיש. קאלומס, טעיבלס, און ליינס. אדער קאלום'ס, טעיבל'ס, און ליין'ס.

וואס איז אייער מיינונג?

אגב, דער גאנצער לשון רבים פאר קאנטריס איז א טעות פאר זיך... דער שם הכולל איז קאנטרי, נישט איטליכער קאלאני איז א קאנטרי.. אבער לאמיר נישט פאקריכן

[אנעים זמירות]

זייער שיין צונומען הרב אנעים, א דאנק.

געהאט אמאל דא א ויכוח מיט עימיצן בענין שטריכן פאר ווערטער פון ענגליש אויסגעלייגט אין יודיש. קאלומס, טעיבלס, און ליינס. אדער קאלום'ס, טעיבל'ס, און ליין'ס.

וואס איז אייער מיינונג?

אגב, דער גאנצער לשון רבים פאר קאנטריס איז א טעות פאר זיך... דער שם הכולל איז קאנטרי, נישט איטליכער קאלאני איז א קאנטרי.. אבער לאמיר נישט פאקריכן

באמת שווער צו זאגען א דעה ווייל אנדערש פון ענגליש וואו עס זענען דא אנגענומענע כללי הדקדוק - אמנם דארט איז אויך פארהאן גענוג מחלוקות, אבער כאטש זענען דא עטוואס באזירטע כללים - איז אין יודיש כל הישר בעיניו יעשה, אהנע ריכטיגע מקורות און ראיות.

לכשעצמי לייג איך נישט ווייל איך מיין אז די אלע שטרעכלעך צווישען לשה"ק און יודיש מאכען די ווערטער אויסזעהן אנגעלייגט (cluttered בלע"ז), ועל הראשונים אנו מצטערים, טאקע פארוואס מוסיף זיין מיט שטרעכלעך צווישען ענגלישע און יודישע אותיות?
ועוד, אזוינע ווערטער וואס ווערן געהעריג גענוצט אין יודיש איז דא א סברא צו זאגען אז זיי זענען געהעריגע יודישע ווערטער (און אפטמאל שטאמען זיי טאקע פון דויטש), ואשר על כן פעהלט באמת נישט אויס צו נוצען שטרעכלעך. בפרט אז דער 'ס טוט בלויז צומישען ווען איינער קען יא די כללים און ער ווייסט אז עס דארף צייגען בעלות.

בד"וו איך פראביר מיר גאר שטארק מונע זיין פון צו נוצען דעם ווארט רבי'ס ווייל סליחה איז ambiguous און מען קען נישט זעהן צי מיינט עס צוויי רביים אדער אז עס געהערט פארען רבי. דער זעלבע פראבלעם קען פאסירען מיט אייערע קאלומס (אדער קאלום'ס).

[מאנ-יימער]

יישר כח אנעים, די כללים זענען מיר געווען באקאנט ביז יעצט אויך, אבער חזרה שאדט נישט.

מנחם שלום, דיין בענקל האט א שטרעכל?

[Surface]

הערליך אנעים, הערשט יעצט באמערקט דעם שיינעם שיעור נאכ׳ן ווערן רעפערירט אהער דורך דיין אנדערע שיעור איבער קוואוטעישן מארקס.
ביידע זענען הערליך, יישר כח!
די נישט ריכטיגע באנוץ פון אויבער-שטרעכליך נערווירט שטארק, אבער קרענקט געפערליך ווען באגעגענט עס, זייער אפט, אפילו אויף פראפעסיאנעלע אדווערטייזמענטס און אפיציעלע מודעות.

[גרשון]

האב איך נישט געוואוסט אז @אנעים האט שוין מסכם געווען דעם ענין. איך האב געטון אן ענליכע ארבעט א צייט צוריק. דארף איך נאר קוקן צי מיר זענען אלעס איינשטימיג אדער ס'זענען דא חילוקי דיעות.