אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער

אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

למדן וצדיק האט געשריבן:וואס טוט זיך מיט "אזוי-ווי" און "ווי-אזוי" איז עס צוויי ווערטער אדער איינס? אין א. ראטה'ס בוק שרייבט זי "אזויווי", ווי-אזוי האט זי נישט בכלל, אין מעלות האב איך דאכט זיך לעצטנס יא געזען אז זיי שרייבן צוויי ווערטער.

און וואס טוט זיך מיט רו-טאג, איינס אדער צוויי?

אזויווי אין איין ווארט איז זעלטן צו טרעפן, מאדנע אז א. ראטה שרייבט אזוי. ווי אזוי/וויאזוי זעט מען ביידע, אבער איך גלייך מער זיי צו צוטיילן.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
קלאָצקאָפּ
שר עשרת אלפים
תגובות: 10225
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יולי 25, 2017 9:24 pm
לאקאציע: ערגעץ אנדערש

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קלאָצקאָפּ »

איך שרייב אזוי ווי אין צוויי ווערטער, און וויאזוי אלס איינס.
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

א הערצליכן יישר כח, אינטערסאנט מיר איז אויך עפעס מער געפאלן צוויי ווערטער, כהאב נאר געדארפט אן הסכמה...
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

אסדר לסעודתא האט געשריבן:רו-טאג איז צוויי ווערטער.

ייש"כ!
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

למעשה איז דא א כלל ווען משרייבט "וועלכער" און ווען משרייבט "וואס"? אין ענגליש איז דא א חילוק צווישן which און that כלייב אבער נישט אז ביי אידיש איז גילטיג יענער כלל.

(אגב אפשר זאל מען עפענען א נייעם אשכול וועגן גראמאטישע שאלות וואס האט עכט נישט מיט אויסלייג, אדער אפשר איז שוין דא אזא אשכול?)
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

למדן וצדיק האט געשריבן:למעשה איז דא א כלל ווען משרייבט "וועלכער" און ווען משרייבט "וואס"? אין ענגליש איז דא א חילוק צווישן which און that כלייב אבער נישט אז ביי אידיש איז גילטיג יענער כלל.

(אגב אפשר זאל מען עפענען א נייעם אשכול וועגן גראמאטישע שאלות וואס האט עכט נישט מיט אויסלייג, אדער אפשר איז שוין דא אזא אשכול?)

דאכט זיך אז ס'איז נישט פארהאן קיין חילוק. "מעלות" האט אמאל געשריבן אז אידיש פארמאגט דעם זעלבן חילוק ווי אין ענגליש, אבער לויט ווי איך האב געהערט פון אידישע גראמאטיקער איז עס נישט ריכטיג.

א דאפלטע ווארט איז אין מיינע אויגן דווקא א מעלה. ביים שרייבן איז אלץ גוט אויסצומיידן צו ניצן א ווארט צוויי מאל אינעם זעלבן פאראגראף; דאס גיבט אן אויסוואל מ'זאל קענען טוישן.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
אסדר לסעודתא
שר עשרת אלפים
תגובות: 11191
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אפריל 25, 2018 11:08 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אסדר לסעודתא »

למדן וצדיק האט געשריבן:למעשה איז דא א כלל ווען משרייבט "וועלכער" און ווען משרייבט "וואס"? אין ענגליש איז דא א חילוק צווישן which און that כלייב אבער נישט אז ביי אידיש איז גילטיג יענער כלל.

(אגב אפשר זאל מען עפענען א נייעם אשכול וועגן גראמאטישע שאלות וואס האט עכט נישט מיט אויסלייג, אדער אפשר איז שוין דא אזא אשכול?)

וועלכער איז אויף א מענטש, וועלכע אויף א פרוי, וואס אויף א זאך.
דער קאמפייןאיז שוין פארריבער, אבער מיינע ארטיקלעןזענען נאך מעגליך אקטועל
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

ייש״כ הרב גרשון

דער חילוק צווישן מענטשן און זאכן האב איך שוין אויך געהערט, סאיז זיכער נישט ריכטיג, מקען ביידע נוצן ביי ביידע
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

דא האב איך געטראפן רעדט ער פון וואס און וועלכער
https://beta.hebrewbooks.org/reader/rea ... 3584#p=157
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
אסדר לסעודתא
שר עשרת אלפים
תגובות: 11191
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אפריל 25, 2018 11:08 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אסדר לסעודתא »

למדן וצדיק האט געשריבן:ייש״כ הרב גרשון

דער חילוק צווישן מענטשן און זאכן האב איך שוין אויך געהערט, סאיז זיכער נישט ריכטיג, מקען ביידע נוצן ביי ביידע

זיכער נישט? מקור?

כ'פארשטיי אויך גרשון'ס סברא, אז מ'מעג אמאל טוישן ס'זאל זיך ליינען בעסער, אבער אז ס'איז 'זיכער נישט' ריכטיג דארף כאטש עפעס דעקונג.
דער קאמפייןאיז שוין פארריבער, אבער מיינע ארטיקלעןזענען נאך מעגליך אקטועל
אוועטאר
קלאָצקאָפּ
שר עשרת אלפים
תגובות: 10225
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יולי 25, 2017 9:24 pm
לאקאציע: ערגעץ אנדערש

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קלאָצקאָפּ »

איך שפיר אויך אזוי, הגם מיין הרגשה איז כמובן נישט קיין מקור...
אוועטאר
זאג א גוטס
שר שלשת אלפים
תגובות: 3277
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג נאוועמבער 08, 2018 3:36 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך זאג א גוטס »

גא"מ

----
אינטערעסאנט אז "וואסערע" איז דאכט זיך ווייניגער באנוצט ביים שרייבן ווי "וועלכע". עס איז מער א 'רעדן' ווארט ווי איידער שרייבן.
אדער שרייבט מען "וואספארא".
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

אסדר לסעודתא האט געשריבן:
למדן וצדיק האט געשריבן:למעשה איז דא א כלל ווען משרייבט "וועלכער" און ווען משרייבט "וואס"? אין ענגליש איז דא א חילוק צווישן which און that כלייב אבער נישט אז ביי אידיש איז גילטיג יענער כלל.

(אגב אפשר זאל מען עפענען א נייעם אשכול וועגן גראמאטישע שאלות וואס האט עכט נישט מיט אויסלייג, אדער אפשר איז שוין דא אזא אשכול?)

וועלכער איז אויף א מענטש, וועלכע אויף א פרוי, וואס אויף א זאך.

ס'קען אפשר זיין פראקטיש דער חילוק, איך גלייב אבער נישט אז ס'איז דער כלל.

א זאך-ווארט אין אידיש איז באמת גארנישט אנדערש ווי א מענטש -- ס'קען זיין לשון זכר, לשון נקיבה, אדער נייטראל. ממילא ביי א זאך וואס איז לשון זכר (צב"ש טיש) קומט וועלכער, און ביי לשון נקיבה (וואנט) און נייטראל (בענקל) קומט וועלכע.

היינט גיבט מען נישט אזוי אכטונג אויף דעם, נאר מ'באציט זיך אפטמאל צו יעדן חפץ וואס איז נישט קיין מענטש נייטראל. מ'וועט צב"ש נישט זאגן אויף א טיש "ער האט זיך צובראכן", און נישט אויף א וואנט "זי שטייט קרום", נאר ענדערש, "ס'האט זיך צובראכן," "ס'שטייט קרום."

----
דער חילוק אין ענגליש צווישן That און Which איז נאך אלץ אין נוגע אין אידיש בנוגע פונקטואציע.

That שרייבט מען ווען מ'וויל צולייגן אינפארמאציע וואס אן דעם וועט דער זאץ זיין אומפארשטענדליך אדער אומקלאר. Which איז ווען דער זאץ איז פארשטענדליך אן דעם אויך, מ'לייגט נאר צו עטליכע ווערטער פאר הסבר.

צב"ש, ראובן זאגט פאר שמעון: "מיין ברודער וועלכער וואוינט אין ארץ ישראל האט א שידוך געטון."

ס'איז א גרויסער חילוק צי ראובן האט מערערע ברידער אדער ער איז זיין איינציגער ברודער. אויב האט ער אסאך ברידער, מוז ער זאגן די ווערטער "וועלכער וואוינט אין ארץ ישראל" פשוט צו געבן אנצוהערן איבער וועלכן ברודער ער רעדט. משא"כ אויב יענער איז זיין איינציגער ברודער, איז קלאר אז ער איז דער וואס האט א שידוך געטון, זאגט ער די ווערטער "וועלכער וואוינט אין ארץ ישראל" פשוט אלס א זייטיגער נאטיץ, אז זיין ברודער וואוינט אין ארץ ישראל.

אין פונקטואציע וועט מען אינעם צווייטן פאל, ווען ס'איז זיין איינציגער ברודער, דארפן לייגן א קאמע פארדעם און נאכדעם: "מיין ברודער, וועלכער וואוינט אין ארץ ישראל, האט א שידוך געטון," וויבאלד ס'איז א מאמר המוסגר. משא"כ אינעם ערשטן פאל, ווען ס'איז א וויכטיגער חלק פונעם זאץ, לייגט מען נישט קיין קאמעס: "מיין ברודער וועלכער וואוינט אין ארץ ישראל האט א שידוך געטון."
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

גרשון האט געשריבן:און נייטראל (בענקל) קומט וועלכע.

אינעם לינק וואס (וועלכער) כהאב צוגעצייכנט פריער שרייבט ער אז ביי לשון סתמי דארף מען שרייבן "וועלכעס". ער שרייבט טאקע ביי לשון סתמי זאל מען שרייבן ענדערש "וואס" ווייל "וועלכעס" איז עפעס א מאדנע ווארט, עפעס אזוי.

אגב, איז טאקע דער כלל אז ביי לשון סתמי דארף מען אלעמאל שרייבן "יעדעס"? סדא פלעצער וואו סאיז זייער אנגענומען, ווי למשל "יעדעס ווארט", "יעדעס יאר". סדא אבער פלעצער וואו כמיין אז סאיז ממש מאדנע, למשל "יעדעס געזעץ" .
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

פונקט ווי מ'האט לעצטנס אנגעהויבן ארויסשניידן דעם "דעם" ביי "נאכדעם וואס" און "צוליב דעם וואס" אד"ג, זע איך יעצט געשעט אויך לעצטנס א פארקערטע מעשה, אז מ'לייגט צו "וואס" דארט וואו ספעלט בכלל נישט אויס, "כאטש וואס", "הגם וואס", אנשטאט פשוט שרייבן "כאטש" אדער "הגם".

אזוי אויך מיט "חוץ פון" אדער "חוץ פון דעם", דער "פון" איז לכאורה א נייע זאך און ספעלט נישט אויס, מקען פשוט שרייבן "חוץ" אדער "חוץ דעם". נאר פערצופאל ביי דעם זע איך יא אז דאס אידישע ווארטהאט שוין אנגעהויבן אזוי שרייבן.
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

גרשון האט געשריבן:היינט גיבט מען נישט אזוי אכטונג אויף דעם, נאר מ'באציט זיך אפטמאל צו יעדן חפץ וואס איז נישט קיין מענטש נייטראל. מ'וועט צב"ש נישט זאגן אויף א טיש "ער האט זיך צובראכן", און נישט אויף א וואנט "זי שטייט קרום", נאר ענדערש, "ס'האט זיך צובראכן," "ס'שטייט קרום."

אינטערסאנט איז, אז ווען ס'קומט צו לענדער שרייבן זייער אסאך מענטשן אלעמאל "אירע" - לשון נקבה, למשל "דאס לאנד רוסלאנד מיט אירע איינוואוינער" אדער "אירע שטחים", הגם רוב נעמען פון לענדער זענען לשון סתמי און מדארף עכט שרייבן "זיינע".
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

למדן וצדיק האט געשריבן:
גרשון האט געשריבן:היינט גיבט מען נישט אזוי אכטונג אויף דעם, נאר מ'באציט זיך אפטמאל צו יעדן חפץ וואס איז נישט קיין מענטש נייטראל. מ'וועט צב"ש נישט זאגן אויף א טיש "ער האט זיך צובראכן", און נישט אויף א וואנט "זי שטייט קרום", נאר ענדערש, "ס'האט זיך צובראכן," "ס'שטייט קרום."

אינטערסאנט איז, אז ווען ס'קומט צו לענדער שרייבן זייער אסאך מענטשן אלעמאל "אירע" - לשון נקבה, למשל "דאס לאנד רוסלאנד מיט אירע איינוואוינער" אדער "אירע שטחים", הגם רוב נעמען פון לענדער זענען לשון סתמי און מדארף עכט שרייבן "זיינע".

ביי לשון סתמי קומט "זיינע"? דאכט זיך דאס איז עפעס א פלאנטער אין אידיש וואס האט נישט קיין געהעריגער וועג ארויס.

אלע לענדער זענען לשון סתמי, נישט בלויז רוב. ס'איז דאס לאנד.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
גלאזער
שר האלפיים
תגובות: 2222
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 12, 2015 11:25 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גלאזער »

ארץ לשון נקיבה, ארצות, יושביה, ויושבי בה
גלאזער
שר האלפיים
תגובות: 2222
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 12, 2015 11:25 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גלאזער »

למדן וצדיק האט געשריבן:פונקט ווי מ'האט לעצטנס אנגעהויבן ארויסשניידן דעם "דעם" ביי "נאכדעם וואס" און "צוליב דעם וואס" אד"ג, זע איך יעצט געשעט אויך לעצטנס א פארקערטע מעשה, אז מ'לייגט צו "וואס" דארט וואו ספעלט בכלל נישט אויס, "כאטש וואס", "הגם וואס", אנשטאט פשוט שרייבן "כאטש" אדער "הגם".

אזוי אויך מיט "חוץ פון" אדער "חוץ פון דעם", דער "פון" איז לכאורה א נייע זאך און ספעלט נישט אויס, מקען פשוט שרייבן "חוץ" אדער "חוץ דעם". נאר פערצופאל ביי דעם זע איך יא אז דאס אידישע ווארטהאט שוין אנגעהויבן אזוי שרייבן.

חוץ מזה..
אוועטאר
חלב ישראל
שר חמש מאות
תגובות: 868
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך פעברואר 14, 2018 10:19 am

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך חלב ישראל »

אדער קען מען שרייבן "אויסער דעם".
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

גלאזער האט געשריבן:ארץ לשון נקיבה, ארצות, יושביה, ויושבי בה

אין לשה"ק. אין אידיש איז ערד לשון נקיבה, בעת לאנד איז נייטראל.

(אינטערעסאנט גראדע, לויט'ן אבן עזרא איז ארץ אויך א סארט נייטראל, נעמליך, ס'קען אויך זיין לשון זכר, ווי אינעם פסוק "ולא נשא אותם הארץ". רש"י האלט אנדערש, דעריבער קוועטשט ער אריין א ווארט "מרעה" אין דעם פסוק.)
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

גרשון האט געשריבן:ביי לשון סתמי קומט "זיינע"? דאכט זיך דאס איז עפעס א פלאנטער אין אידיש וואס האט נישט קיין געהעריגער וועג ארויס.

אזוי שטייט אין די גראמאטיק ביכער און אזוי אויך דא. נאר פערצופאל זע איך יעצט אינעם ווערטערבוך אז זיי שרייבן פאר its ביידע, זיין און איר, זעט אויס טאקע אז ביידע זענען ריכטיג.

גרשון האט געשריבן:אלע לענדער זענען לשון סתמי, נישט בלויז רוב. ס'איז דאס לאנד.

לאנד איז לשון סתמי אבער נעמען פון לענדער נישט אלע, ליטע, רומעניע און אמעריקע זענען לשון נקבה, ווען משרייבט "ליטע און אירע איינוואוינער," דארף מען זיכער שרייבן "אירע".
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
למדן וצדיק
שר האלף
תגובות: 1189
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 15, 2015 10:49 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למדן וצדיק »

גלאזער האט געשריבן:חוץ מזה..

סקומט לכאורה טאקע פון דעם, אין אידיש איז עס אבער א נייערע זאך
וצריך לאדם להיות לו אלו שני בחינות ברית, היינו שיהא ״צדיק״ ו״למדן״ (לקוטי מוהר״ן ח״א, ל״א, ה׳)
אוועטאר
אסדר לסעודתא
שר עשרת אלפים
תגובות: 11191
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אפריל 25, 2018 11:08 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אסדר לסעודתא »

למדן וצדיק האט געשריבן:פונקט ווי מ'האט לעצטנס אנגעהויבן ארויסשניידן דעם "דעם" ביי "נאכדעם וואס" און "צוליב דעם וואס" אד"ג, זע איך יעצט געשעט אויך לעצטנס א פארקערטע מעשה, אז מ'לייגט צו "וואס" דארט וואו ספעלט בכלל נישט אויס, "כאטש וואס", "הגם וואס", אנשטאט פשוט שרייבן "כאטש" אדער "הגם".

אזוי אויך מיט "חוץ פון" אדער "חוץ פון דעם", דער "פון" איז לכאורה א נייע זאך און ספעלט נישט אויס, מקען פשוט שרייבן "חוץ" אדער "חוץ דעם". נאר פערצופאל ביי דעם זע איך יא אז דאס אידישע ווארטהאט שוין אנגעהויבן אזוי שרייבן.

כאטש קומט אמאל מיט 'וואס' און אמאל אן, ווענד זיך אויפן פאראגראף.

דאס זעלבע איז מיט חוץ, אויב איך וויל שרייבן חוץ למדן וצדיק, מאכט עס סענס. אבער "חוץ פון דעם אשכול וואו מ'מאלט וואסער", קען מען עס נישט אויסלאזן.

דאס זעלבע איז אין לשוה"ק, אין געוויסע פעלער שרייבט מען חוץ, און געוויסע פעלער מוז מען צולייגן "חוץ מן ה...".
דער קאמפייןאיז שוין פארריבער, אבער מיינע ארטיקלעןזענען נאך מעגליך אקטועל
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: אידישע ווערטער און זייער ריכטיגער אויסלייג (ספעלינג)

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

גרונדשטיין אדער גרונטשטיין?
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
שרייב תגובה

צוריק צו “שפראך, גראמאטיק און דקדוק”