ענדליך: א גליון טרעט ארויס קעגן די חוצפה'דיגע טענענט'ס...

אפהאנדלונגען און דיסקוסיעס בענינים העומדים על הפרק

די אחראים: יאנאש,אחראי,געלעגער

אוועטאר
סמארט גאי
שר האלפיים
תגובות: 2788
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג נאוועמבער 02, 2014 1:24 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך סמארט גאי »

שטעלצעך נאר א פראגע,
צו דער טענענט וואס דינגט פאר די פרייזן אסורים איז נישט עובר אויף ולפני עור....

אדער זענען זיי גארנישט אזוי בלינד....

אבער דעמאלטס זענען זיי שותפים לדבר עבירה, ... פון די אנדערע זייט איז עס שוין שנים שעשו....

שוין סאיז צו קאמפליצירט! עמער עס איבערלאזן פאר די תלמידי חכמים
והאדם לא נברא רק להתענג על ה'
אוועטאר
יידישע קהילות
שר שמונת אלפים
תגובות: 8685
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 28, 2014 4:03 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישע קהילות »

יהיה כן האט געשריבן:
farshlufen האט געשריבן:
א גראם מיט טעם האט געשריבן:דאכצעמיר אז ענק צוויי קענען זיך דינגען א קאנפרענס צימער....

איז פון וואנעט וועט איר וויסן די החלטת הרבנים?


די תשובה פון ר' יוסף ענגל איז געהאנגען אין אלע גאסן אין וומבס"ג, אין געווען פארשפרייט אין אלע בתי מדרשים
די מקור פון די תשובה איז אין זיין תולדות בסוף ספר שארית יוסף, דארט איז דא א צילום פונם ארגינאלן קול קורא וואס איז ערשינען אין קראקא

איך פסק'ן נישט פון הענגעדיגע גאסן צעטלעך. אויב מעגלעך ביטע שטעל ארויף דא וואס ער שרייבט בשלימות.
מיט דאנק פאראויס.
משנכנס אדר מרבין בשמחה
הל'א דו'ד מסתת'ר עמנו
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

איך ברענג דא נאכאמאל דעם לינק וואס משה הקטן האט געברענגט, צו דעם גליון ותעל שועתם אל אלקים
דארט קען מען אויך לייענען דעם קול קורא פון רבי יוסף ענגיל במילואו
https://copy.com/O3bHymhRBY1ZkyA1

דאס אז מען קען נישט אפשאצן פונקטליך איז נישט אזא שטארקע קושיא: עס שאצט זיך מיט ריוח: א זעקסטל אויף די הוצאות. ס'מוז נישט האבן שייכות מיט פונקטליכע שאצונגען, לכאורה.
אין שבט הלוי נעמט ער נישט אן ווי דעם סמ"ע וש"ע הרב, וואס זיי זאגן אז דער איסור פון הפקעת שערים איז א איסור דרבנן מכח וחי אחיך עמך און זיי דערמאנען נישט אונאה (לויט זיי וועט זיין אסור מקל וחומר, לדעת רבי יוסף ענגיל בהקול קורא). אבער דער שבט הלוי איז נישט אפגעפרעגט. דער איסור פון אונאה לויטן ספר החינוך האט אין זיך אויך דעם איסור פון הפקעת שערים. דער ספר החינוך אינמיטן מסביר זיין די פרטים פונעם לאו פון לא תונו זאגט קלאר אז 'מ'האט בלויז מתיר געווען צו מרויח זיין א שתות פאר א "תגר"' - (ממש ווי דער דין פון שמואל (גמ' ב"ב) 'המשתכר אל ישתכר יותר משתות'. - יסוד דין הפקעת שערים)
דאס ווארט "אונאה" טייטש נישט "אויספאפן א מענטש". והא ראי' דאס זעלבע ווארט טייטשט אויך "טשעפענען" ביי אונאת דברים. אלא מאי מיינט דאס ווארט אונאה: "וויי טון" - אמאל מיינט דאס אויספאפן אין משא ומתן, און אמאל מיינט דאס האנדלען שלא ביושר דורך וויי טון א צווייטן איד דורך פארלאנגען צופיל געלט ביי דברים שיש בהם משום חיי נפש.
איך האב געזען אביסל ענליך צו דעם ביאור אויף דעם ספר החינוך, אין איינע פון די אחרוני זמנינו.
אוועטאר
יידישע קהילות
שר שמונת אלפים
תגובות: 8685
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 28, 2014 4:03 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישע קהילות »

דער לינק ארבעט נישט.
משנכנס אדר מרבין בשמחה
הל'א דו'ד מסתת'ר עמנו
אוועטאר
יידישע קהילות
שר שמונת אלפים
תגובות: 8685
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 28, 2014 4:03 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישע קהילות »

איך טענה נישט אז מען קעננישט שאצן, איך זאג אז עס איז אומשאצבאר - קרקע האט נישט קיין באשטימטע פרייז.
דער ספר החינוך ברענגט אסאך מאל אין זיינע מצוות ענינים וועלכע האבן א שייכות, אבער עס איז לאו דווקא א ראיה אז דאס איז א פרט פון די מצוה. איך וועל בל"נ נאכקוקן ווען איך וועל קענען.
איך האב נאכנישט געזען א מאססגעבנדער אחרון זאל שרייבן אז דירות איז דברים שיש בהם משום חיי נפש. דעם ר' יוסף ענגל האב איך נישט געזען - דער לינק ארבעט נישט. אבער איך מיין אז אזא זאך דארף שטיין אין א ש"ך, סמ"ע, קצות נתיבות, פתחי תשובה, אדער אין מערערע שפעטערע ספרים.
משנכנס אדר מרבין בשמחה
הל'א דו'ד מסתת'ר עמנו
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:איך טענה נישט אז מען קעננישט שאצן, איך זאג אז עס איז אומשאצבאר - קרקע האט נישט קיין באשטימטע פרייז.
דער ספר החינוך ברענגט אסאך מאל אין זיינע מצוות ענינים וועלכע האבן א שייכות, אבער עס איז לאו דווקא א ראיה אז דאס איז א פרט פון די מצוה. איך וועל בל"נ נאכקוקן ווען איך וועל קענען.
איך האב נאכנישט געזען א מאססגעבנדער אחרון זאל שרייבן אז דירות איז דברים שיש בהם משום חיי נפש. דעם ר' יוסף ענגל האב איך נישט געזען - דער לינק ארבעט נישט. אבער איך מיין אז אזא זאך דארף שטיין אין א ש"ך, סמ"ע, קצות נתיבות, פתחי תשובה, אדער אין מערערע שפעטערע ספרים.

זיי האבן פשוט נישט גערעדט דערפון, נישט יא און נישט ניין. אתרוגים שטייט אויך נישט אין פתחי תשובה, אויך נישט חברה קדישא... (וואס שטייט אין אגרות משה)
אבער עס שטייט קלאר אין שבט הלוי. דהיינו ער האט אזוי פארשטאנען פאר א פשטות אז דאס איז פונקט אזוי אסור ביי דירות (איר האט א רעכט דן צו זיין צי 'איסור הפקעת שערים' איז מטעם 'אונאה' (שבט הלוי ואגרות משה, כדמשמע מספר החינוך בהלאו דלא תונו) אדער מטעם 'וחי אחיך עמך' (סמ"ע ש"ע הרב) - אבער דאס מאכט נישט קיין שום חילוק לגבי דעם איסור בעצם ביי דירות, וואס שבט הלוי זאגט קלאר אז דא איז שייך דער איסור)
און רבי יוסף ענגיל זאגט דאך אויך אזא לשון: "והיש לך חיי נפש גדול מדבר הדירות וחניות בקהלתנו ברחובות היהודים וכו'" - דהיינו אז דאס איז פונקט אזוי א "חיי נפש" ווי פלייש וכדומה. (IT MAKE SENCE TOO)
הוא אשר דיברתי: וועמען דאס איז נוגע דארף דאס דורכרעדן מיט א ערליכן רב (וואס האט נישט קיין דירות) צי עס איז אויסגעהאלטן די פרייז וואס מען וויל פארלאנגען סיי על פי הלכה, און אפילו אויב די ספעציפישע פרייז איז מותר על פי הלכה, דארף מען נאך אלץ דן זיין צי מען מעג בעטן די ספעציפישע פרייז מטעם וואס רבי יוסף ענגיל שרייבט אז "אפילו אויב ס'וואלט געווען מותר על פי הלכה" קען מען דא הייסן א "נבל ברשות התורה"וכו'
גערעכט, לינק האט עקספייערט. ביטע שיקט מיר אן אימעל אדרעס (אין אישי) און איך וועל איך בלי נדר אימעלן יענעם גליון "ותעל שועתם".
דארט שטייט אויך צוויי פחד'יגע חתם סופר'ס איבער דעם ענין
פאטעטאס מיט אייער
שר העשר
תגובות: 19
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 18, 2014 6:50 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך פאטעטאס מיט אייער »

יידישע קהילות האט געשריבן:דעם ר' יוסף ענגל האב איך נישט געזען - דער לינק ארבעט נישט. .

https://copy.com/xw8ILZ2J2ct2iEyI לינק צו גליון ותעל שועתם אל אלקים
אוועטאר
יידישע קהילות
שר שמונת אלפים
תגובות: 8685
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 28, 2014 4:03 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישע קהילות »

אויך דאכט זיך אז הפקעת שערים מיינט אז איך טוה א פעולה צו הייבן די פרייז, למשל איך האלט מיינע תבואה און פארקויף ווייניג כדי צו שאפן א העכערע פרייז, אדער אזוי ווי א קארטעל וואו מען נעמט זיך צאם עטליכע סוחרים און צוזאמען הייבט מען דעם פרייז. ווען איך בעט פאר מיין דירה א מיליאן דאלער, וועט דאס דער דינגער אדער יא אדער נישט נעמען, עס גייט אבער נישט הייבן דעם פרייז, ווייל מיין שכן נעמט נאכאלץ $975
סא דא איז נישט קיין שאלה פון הפקעת שערים, דער פרייער מארקעט איז קובע דעם פרייז. עוואנטועלי וועט דער חודשלעכער געהאלט וואס דער דינגער באקומט פון זיין בעלבאס אויך ארויף גיין. אזוי גייט די וועלט, איך מיין די קאפיטאליסטישע וועלט.
משנכנס אדר מרבין בשמחה
הל'א דו'ד מסתת'ר עמנו
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:אויך דאכט זיך אז הפקעת שערים מיינט אז איך טוה א פעולה צו הייבן די פרייז, למשל איך האלט מיינע תבואה און פארקויף ווייניג כדי צו שאפן א העכערע פרייז, אדער אזוי ווי א קארטעל וואו מען נעמט זיך צאם עטליכע סוחרים און צוזאמען הייבט מען דעם פרייז. ווען איך בעט פאר מיין דירה א מיליאן דאלער, וועט דאס דער דינגער אדער יא אדער נישט נעמען, עס גייט אבער נישט הייבן דעם פרייז, ווייל מיין שכן נעמט נאכאלץ $975
סא דא איז נישט קיין שאלה פון הפקעת שערים, דער פרייער מארקעט איז קובע דעם פרייז. עוואנטועלי וועט דער חודשלעכער געהאלט וואס דער דינגער באקומט פון זיין בעלבאס אויך ארויף גיין. אזוי גייט די וועלט, איך מיין די קאפיטאליסטישע וועלט.

עס דאכט זיך אייך? לאמיר מאכן א געשעפט: אויב איך ווייז אייך אויף קליפ און קלאר מן הפוסקים אז "הפקעת שערים" מיינט לאו דווקא די וואס הייבן אדער זענען גורם, נאר עס מיינט די וואס פארקויפן פאר מער ווי די ערלויבטע הלכה'דיגע פרייז, - צי וועט איר אראפלאזן פון די רענט פאר אייערע טענענט'ס?....
קוקט אביסל איבער וואס איך האב שוין געשריבן איבער דעם אין אלע מיינע פריערדיגע תגובות, און וואס אנדערע האבן געשריבן.
איבער "אונאה" ביי הפקעת שערים, וואס איר זענט אזוי "זיכער" אז "הפקעת שערים" האט גארנישט מיט'ן לאו פון אונאה... האב איך אייך דא עטליכע עטעטשמענט'ס פון גדולי הפוסקים ובראשם דער ספר החינוך
אטעטשמענטס
אונאה מיקר השער הגרמ ביק.PDF
הגאון הרב ביק זצ"ל, מגדולי הפוסקים זאגט אויף מפקיעי שערים דעם לאו פון אונאה
(254.11 KiB) געווארן דאונלאודעד 63 מאל
אונאה מיקר השער אגרות משה ח יורה דעה ד.PDF
הגאון רבי משה פיינשטיין, מגדולי הפוסקים זאגט אויף מפקיעי שערים דעם לאו פון אונאה
(157.14 KiB) געווארן דאונלאודעד 79 מאל
אונאה מיקר השער ספר החינוך שלז.PDF
זיי אלע קומען לכאורה פונעם ספר החינוך מצוה שלז (קוקט לעצטע פאר שורות)
(146.05 KiB) געווארן דאונלאודעד 77 מאל
פאטעטאס מיט אייער
שר העשר
תגובות: 19
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 18, 2014 6:50 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך פאטעטאס מיט אייער »

איך ווייס נישט וואס מען דארף זיך אזויפיל ארומטענה'ן...
הוי מתפלל בשלומה של מלכות, קיינער וויל נישט אז ס'זאל געשען אויף די וועג, - אבער לויט די לעצטע אנטוויקלונגען אין ניו יארק סיטי מיט דעם נייעם ליבעראלן מעיאר דעבלאזיא ירום הודו, וואס ארבעט צוריקצופירן די שטאט צו "דינקינס" צייטן, - וועט זייער מעגליך נישט לאנג נעמען און אלע ארטיסטן און כינעזער וועלען זיך אויפהייבן און אוועקלויפן פון די קריים-באטראפענע ניו יארק סיטי, און זיך זוכן אנדערע גליקן ערגעצאנדערשוואו, איבערלאזנדיג די טייערע אידישע לענדלארד'ס זייערע, מיט איינס פון די צוויי ברירות: אדער לאזן די דירות ליידיג, אדער ארייננעמען זייערע גלויבנסגענאסן (אידן) פאר א נארמאלן פרייז....
א נייע אידישע ישוב אין בעדפארד-סטייוועסענט? - נישט שלעכט....
דאס איז נישט דער וועג וויאזוי מען וויל ח"ו ס'זאל געשען - אבער "עס געשעט במציאות"
ווען איינער קויפט אדער דינגט א דירה איז די ערשטע פראגע: ווי האלט קריים אין די געגענט? - בעדפארד סטייוועסענט האט שוין מן הסתםך נישט דאס בעסטע רעקארד אויף אזא פראגע
אוועטאר
יידישע קהילות
שר שמונת אלפים
תגובות: 8685
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 28, 2014 4:03 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישע קהילות »

במקום שאין איש... האט געשריבן:
יידישע קהילות האט געשריבן:אויך דאכט זיך אז הפקעת שערים מיינט אז איך טוה א פעולה צו הייבן די פרייז, למשל איך האלט מיינע תבואה און פארקויף ווייניג כדי צו שאפן א העכערע פרייז, אדער אזוי ווי א קארטעל וואו מען נעמט זיך צאם עטליכע סוחרים און צוזאמען הייבט מען דעם פרייז. ווען איך בעט פאר מיין דירה א מיליאן דאלער, וועט דאס דער דינגער אדער יא אדער נישט נעמען, עס גייט אבער נישט הייבן דעם פרייז, ווייל מיין שכן נעמט נאכאלץ $975
סא דא איז נישט קיין שאלה פון הפקעת שערים, דער פרייער מארקעט איז קובע דעם פרייז. עוואנטועלי וועט דער חודשלעכער געהאלט וואס דער דינגער באקומט פון זיין בעלבאס אויך ארויף גיין. אזוי גייט די וועלט, איך מיין די קאפיטאליסטישע וועלט.

עס דאכט זיך אייך? לאמיר מאכן א געשעפט: אויב איך ווייז אייך אויף קליפ און קלאר מן הפוסקים אז "הפקעת שערים" מיינט לאו דווקא די וואס הייבן אדער זענען גורם, נאר עס מיינט די וואס פארקויפן פאר מער ווי די ערלויבטע הלכה'דיגע פרייז, - צי וועט איר אראפלאזן פון די רענט פאר אייערע טענענט'ס?....
קוקט אביסל איבער וואס איך האב שוין געשריבן איבער דעם אין אלע מיינע פריערדיגע תגובות, און וואס אנדערע האבן געשריבן.
איבער "אונאה" ביי הפקעת שערים, וואס איר זענט אזוי "זיכער" אז "הפקעת שערים" האט גארנישט מיט'ן לאו פון אונאה... האב איך אייך דא עטליכע עטעטשמענט'ס פון גדולי הפוסקים ובראשם דער ספר החינוך


1. ר' משה ביק רעדט פון תבואה - שיש בהן חיי נפש.
2. ר' משה פיינשטיין רעדט פון רעכנען פאר נישט-מעמבער מער ווי די "פרייז". ווייל רובא דרובא מענטשן באקומען דאס פאר א סאך ביליגער. איך גלויב אז די חברה קדישא איז נישט מחויב צו ארבעטן אויב זיי ווילן נישט, און אונאה וועט זיין נאר אויב זיי האבן שוין געטוהן די ארבעט און זיי בעטן איצט א גאר טייערע פרייז הייסט דאס אונאה און די משפחה דארף נישט צאלן אזויפיל.
3. חינוך רעדט פון זאגן פאר דעם קאסטומער "דאס איז די פרייז", דאס איז מותר נאר ביז א שתות.

סך הכל ביסטו מחדש ריזיגע חידושים און קיין קלארע מקור איז נישט צום האבן. דער ר' יוסף ענגל האסטו מיר נישט גוויזן, און דערווייל בין איך דאס נישט מקבל.

אגב, לשיטתך זאלסטו נישט פרעגן קיין רבנים וועלכע זענען טענענטס...
משנכנס אדר מרבין בשמחה
הל'א דו'ד מסתת'ר עמנו
Gevald Geshrigen
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4040
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג דעצעמבער 29, 2011 10:41 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך Gevald Geshrigen »

דער ר׳ יוסף ענגל איז שוין געלינקט געווארן פריער. יעצט שטעלט זיך די שאלה אויב אונזער מציאות כהיום און די אמאליגע מציאות אין קראקא אויב עס איז דומה אדער נישט.
אוועטאר
יידישע קהילות
שר שמונת אלפים
תגובות: 8685
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 28, 2014 4:03 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישע קהילות »

Gevald Geshrigen האט געשריבן:דער ר׳ יוסף ענגל איז שוין געלינקט געווארן פריער. יעצט שטעלט זיך די שאלה אויב אונזער מציאות כהיום און די אמאליגע מציאות אין קראקא אויב עס איז דומה אדער נישט.

איך האב עס נאכנישט געזען. ביטע לייג עס נאכאמאל ארויף. א דאנק
משנכנס אדר מרבין בשמחה
הל'א דו'ד מסתת'ר עמנו
אוועטאר
חיים צבי
שר חמש מאות
תגובות: 674
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג דעצעמבער 24, 2013 12:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך חיים צבי »

ביטע ליין די אשכול פארן זיך טענה׳ן, א דאנק
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:
במקום שאין איש... האט געשריבן:
יידישע קהילות האט געשריבן:אויך דאכט זיך אז הפקעת שערים מיינט אז איך טוה א פעולה צו הייבן די פרייז, למשל איך האלט מיינע תבואה און פארקויף ווייניג כדי צו שאפן א העכערע פרייז, אדער אזוי ווי א קארטעל וואו מען נעמט זיך צאם עטליכע סוחרים און צוזאמען הייבט מען דעם פרייז. ווען איך בעט פאר מיין דירה א מיליאן דאלער, וועט דאס דער דינגער אדער יא אדער נישט נעמען, עס גייט אבער נישט הייבן דעם פרייז, ווייל מיין שכן נעמט נאכאלץ $975
סא דא איז נישט קיין שאלה פון הפקעת שערים, דער פרייער מארקעט איז קובע דעם פרייז. עוואנטועלי וועט דער חודשלעכער געהאלט וואס דער דינגער באקומט פון זיין בעלבאס אויך ארויף גיין. אזוי גייט די וועלט, איך מיין די קאפיטאליסטישע וועלט.

עס דאכט זיך אייך? לאמיר מאכן א געשעפט: אויב איך ווייז אייך אויף קליפ און קלאר מן הפוסקים אז "הפקעת שערים" מיינט לאו דווקא די וואס הייבן אדער זענען גורם, נאר עס מיינט די וואס פארקויפן פאר מער ווי די ערלויבטע הלכה'דיגע פרייז, - צי וועט איר אראפלאזן פון די רענט פאר אייערע טענענט'ס?....
קוקט אביסל איבער וואס איך האב שוין געשריבן איבער דעם אין אלע מיינע פריערדיגע תגובות, און וואס אנדערע האבן געשריבן.
איבער "אונאה" ביי הפקעת שערים, וואס איר זענט אזוי "זיכער" אז "הפקעת שערים" האט גארנישט מיט'ן לאו פון אונאה... האב איך אייך דא עטליכע עטעטשמענט'ס פון גדולי הפוסקים ובראשם דער ספר החינוך


1. ר' משה ביק רעדט פון תבואה - שיש בהן חיי נפש.
2. ר' משה פיינשטיין רעדט פון רעכנען פאר נישט-מעמבער מער ווי די "פרייז". ווייל רובא דרובא מענטשן באקומען דאס פאר א סאך ביליגער. איך גלויב אז די חברה קדישא איז נישט מחויב צו ארבעטן אויב זיי ווילן נישט, און אונאה וועט זיין נאר אויב זיי האבן שוין געטוהן די ארבעט און זיי בעטן איצט א גאר טייערע פרייז הייסט דאס אונאה און די משפחה דארף נישט צאלן אזויפיל.
3. חינוך רעדט פון זאגן פאר דעם קאסטומער "דאס איז די פרייז", דאס איז מותר נאר ביז א שתות.

סך הכל ביסטו מחדש ריזיגע חידושים און קיין קלארע מקור איז נישט צום האבן. דער ר' יוסף ענגל האסטו מיר נישט גוויזן, און דערווייל בין איך דאס נישט מקבל.

אגב, לשיטתך זאלסטו נישט פרעגן קיין רבנים וועלכע זענען טענענטס...

אמת: בלויז פרעגן רבנים וואס זענען נישט קיין לענדלארד'ס און נישט קיין טענענט'ס, לא אלמן ישראל: נאך פאראן גענוג רבנים וואס זענען נישט קיין לענדלארד'ס...
קוקט ביטע נאכאמאל איבער דעם חינוך, און הגאון ר"מ פיינשטיין בעיון "מעט"...
(ודוק אז רבי משה ביק האט איר בכלל נישט פרובירט אפילו אפצופרעגן... לגבי אייער קשיא אז "אונאה"מיינט בלויז "פאפן" און קען נישט מיינען דעם דין פון שמואל "המשתכר אל ישתכר יותר משתות (ב"ב צ)" - און אלע אייערע אנדערע קושיות צעפאלן פון אונטער די הענט אויב איר וועט זיך נעמען די מיה גוט איבערצוליינען פון וואס זיי רעדן.)
בסך הכל: איך וויל אייך בלויז אויפווייזן אז גענוג גרויסע פוסקים האלטן ווי דעם שבט הלוי שליט"א אז דער לאו פון "אונאה" איז אויך כולל אין זיך דעם כלליות'דיגן דין פון הפקעת שערים ביי "חיי נפש". קודם זייט מודה ביי "תבואה" און פלייש פיש וכו' - דערנאך וועט מען רעדן פון דירות....
והשתא דאתית להכי: לגבי אייערע "פראבלעמען" אז דער שבט הלוי איז "אפגעפרעגט" ווייל איר פארשטייט נישט מיט אייער לענדלארד'ישן שכל וויאזוי ס'איז מעגליך אז דער לאו פון אונאה זאל כולל זיין אין זיך דעם איסור פון הפקעת שערים ביי חיי נפש, ווייל איר האט באשלאסן צו טייטשן דאס ווארט אונאה "פאפן" (וואס טוט איר ביי אונאת דברים? דארט מיינט אויך לא תונו "פאפן"?) - אבער רב ביק, מיט רבי משה פיינשטיין, (און רב אונגאר זצ"ל, עיין בהגליון ותעל שועתם - "פאטעטאס" האט פריער געברענגט א לינק) מיט'ן ספר החינוך, ולאחרונה: הגאון השבט הלוי, - האבן אנדערש פארשטאנען ווי אייך... זיי דערמאנען יא דעם לאו פון אונאה לגבי דעם איסור פון הפקעת שערים בכלליות.
יעצט. פאר מיר איז פיל בעסער אויב איר לערנט אפ דעם "כלליות'דיגן" איסור פון הפקעת שערים נישט ווי די אלע פריערדערמאנטע פוסקים... נאר ווי דעם סמ"ע וש"ע הרב אז דער איסור פון הפקעת שערים ביי "תבואה" ושאר חיי נפש איז מכח "וחי אחיך עמך" - ווייל אזוי פארשפארט מען ארבעט פארן שבט הלוי... ווייל זיין עיקר ארבעט איז, מסביר צו זיין וואס מען טוט מיטן דין פון 'אין אונאה לקרקעות' ביי רענט... אבער אויב לערנט מען ווי דעם סמע ושע הרב, איז דאך פשוט אז 'אין אונאה לקרקעות' איז נישט קיין שום היתר ביי דירות אויף אן איסור וואס שטאמט פון "וחי אחיך עמך" און האט גארנישט מיט אונאה....
דער שבט הלוי מיט רבי יוסף ענגיל פארשטייען פאר א פשטות אז דער כלליות'דיגער 'איסור הפקעת שערים' גייט אויך אן ביי דירות... (אפגעזען וואס דער שורש איסור הפקעת שערים איז: 'לא תונו' צי 'וחי אחיך עמך'... דער אגרות משה פארשטייט פאר א פשטות אז הפקעת שערים גייט און ביי חברה קדישא (אגב, עיין שם צום סוף אז "ס'בלויז געווען איין חברה קדישא אין שטאט".... און דארט האט מען פונקטליך געוואוסט די פרייז, ס'נישט געווען קיין פאפערייען.... ועיין שם רק "קצת" ניטאמאל "היטב"....)
און פאר אייך איז אזוי פשוט אז "ס'גייט זיכער נישט אן ביי דירות" - און איר ווילט אפילו נישט פרעגן א שאלה פון אן ערליכן רב וואס האט נישט קיין דירות און איז נישט קיין טענענט...
בכלל,"מופט אייך קיין מאנסי" איז ביי אייך א נארמאלע שפראך... ניטאמאל זעט איר אביסל דאס הארצלאזיגקייט פון די ווערטער...
עיין היטב אינעם גליון ותעל שועתם, זיי האבן א גאנצע ביאור אויף דאס הארצלאזיגקייט פון די טענה: "מופט אייך קיין מאנסי".... על פי התורה, עיי"ש
און בעפאר איר ענטפערט: קוקט ביטע גוט אריין אין די פריערדיגע תגובות (דער שמועס ציעט זיך שוין לאנג, איבער 90 תגובות...) "ודו"ק היטב - הדק היטב, היטב הדק", אלע אייערע קושיות זענען שוין לאנג פארענטפערט געווארן.....
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

https://copy.com/xw8ILZ2J2ct2iEyI דער לינק ארבעט פיין. גליון ותעל שועתם אל אלקים - דארט איז אויך דא די קול קורא פון רבי יוסף ענגיל
אוועטאר
יידישע קהילות
שר שמונת אלפים
תגובות: 8685
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 28, 2014 4:03 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישע קהילות »

במקום - א דאנק. איך האב איצט געלייענט דעם גליון. זייער הארציג און ווארעם.
לגבי דעם קול קורא פון ר' יוסף ענגל, איז אזוי, ראשית ווייס נישט איך און נישט דו די מציאות פון ימים ההם. קען זיין אז די מצב איז געווען אסאך מער אומדערטרעגלעך ווי ביי אונז.
איי וועסטו זאגן אז ביי אונז איז אויך געפערליך, וויל איך דיר ענטפערן צוויי זאכן. איינס, דער געפערליכקייט איז פשוט ווייל די יינגעלייט האבן נישט פרנסה און צוויי, ווייל עס איז פאראן א מאנגל אין דירות.
לאמיך זיך מסביר זיין בעסער. דער חילוק פון דעם לענדלארד וואס איז מפקיע שער און דער לענדלארד דער צדיק איז נישט אזוי פיל אז מען זאל מאכן א ויצעקו. נאר אפילו די עכטע פרייז איז ביטער, ווייל כסף מנלן, און דירות זענען נישט פאראן. סא בין איך נישט זעכער אז מיר קענען וואוסן די מציאות אין קראקא.

ועוד.
דארט שרייבט א בית דין א פסק, נו אויב וויליאמסבורגער בית דין וועט דאס שרייבן וועט דאס אפעלירן צו יעדן איינעם גלייך, וועלן אלע לענדלארדס זיין גלייך. אבער היינט, וועל איך נישט רעכענען הויך. מיין חבר וועט אבער יא, און די פרייזן פון הייזער וועלן שטייגן. איך וועל א הויז מער נישט קענען קויפן - איך קען דאך נישט נעמען רענט לפי ערך וואס איך האב באצאלט פאר דעם הויז! איז דאך דאס נישט קיין יושר.

באמערק אויך אז ר' יוסף ענגל באזירט זיך סוכ"ס אויף די מידה פון רחמנות, נישט אויף קיין הארטע פסקי דין. ווייל ער ווייסט אויך אז דאס איז נישט קיין פשוטע הלכה.

לגבי "אונאה" האסטו נאכנישט געברענגט קיין איין קלארע פריערדיגע מקור וואס שרייבט אז עס איז שייך אונאה אויב יעדער ווייסט אז דאס איז אסאך העכער פון די פרייז. די ברענגסט דיוקים וועלכע איך האב (נישט געדארפט אבער דאך) אפגעפרעגט. דו פארענטפערסט און הייסט מעיין זיין און מעמיק זיין. הער אויס, אויף מעמיק און מעיין זיין קוק איך אנדערע מקומות. דו ווילסט מאכן א פוינט, מוכיח זיין דיין דין הוציאם אלי ונדעה אותם.

וחי אחיך עמך, איז נאר ביי דברים שיש בהן חיי נפש. אדרבה ווייז מיר א פוסק וואס שרייבט אז דאס גייט אן ביי דירות.

לגבי די חברה קדישא האב איך דיר שוין געשריבן אז עס קען זיין אז די שאלה איז געווען צו זיי זענען מחוייב צוריקצוגעבן דאס געלט, אלס אונאה.
אזוי איז מסתבר און מוכרח, ווייל די תשובה איז נישט געשריבן געווארן פאר די לויה פון יענעם נפטר. ועוד עיין שם אז ער האט קודם דאס געענטפערט בעל פה און שפעטער האט ער דאס אפגעשריבן. סא אוודאי קומט אריין אונאה אויב מרעכנט פון א מענטש אסאך מער פאר א טהרה/לויה ווי פאר די גאנצע שטאט.

אגב, היינט קען מען אנקומען קיין מאנסי און לעיקוואד, אסאך שנעלער ווי פון קראקא קיין צאנז בימים ההם כאטש זיי זענען גאנץ נאנט אויף דעם מאפע. קוק אויף גוגול מעפס (70 מייל). און אויך אסאך באקוועמער און ביליגער. טייל מאל איז פארן געווען פארבונדן מיט נעמען א בעל עגלה און זיך שלעפן, אזאך וואס איז נישט מעגליך צו טוהן צו אפט, און אויך נישט פראקטיש פאר נשים און מיידלעך, דאס מיינט זיך גענצליך אפרייסן פון משפחה וכדומה.
נאך אזאך, אין די שטעטלעך אויב דו האסט נישט געהאט א פרנסה האסטו געהאט 0 זילטש נאדא, געשטארבן פאר הונגער, איז נישט געווען קיין ברירה נאר בלייבן אין די שטעט וואו עס איז געווען א ביסל בעסער דארך האנדלען אביסל.
סא פאר איר קאמפערד שטעדט מאכט זיכער אז איר האט די פאקטן ריכטיג.
היינט קענסטו פארן קיין מאנסי, קרית יואל, לעיקוואד, בעיסוואטער, סיגעיט, פלעטבוש ווי עס איז ביליגער דער רענט און פרנסה איז אויך דא, און דאס פארן איז באקוועם און ביליג און צוגעשטעלט און אוועלעבל 24 שעה א טאג.
משנכנס אדר מרבין בשמחה
הל'א דו'ד מסתת'ר עמנו
יהיה כן
שר תשעת אלפים
תגובות: 9226
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 2:25 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יהיה כן »

דא האט איר די גאנצע היסטארי פון די קו"ק פון רבי יוסף ענגל
אדרבא לייענט אליינס וואס דער גאון האט זיך אנגעליטן פון די 'לענדלארדס' וועלכע זענען עם דערגאנגען די יארן וועגן דעם קו"ק וואס ער האט אינטער געשריבן (ארויסגענומען פון ספר תולדות הגר"י ענגל בסו"ס שארית יוסף, נכתב ע"י נכדו דוד מארגנשטערן)

פרשת הלענדלארדס בקראקא בימי רבי יוסף ענגל
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:
לגבי די חברה קדישא האב איך דיר שוין געשריבן אז עס קען זיין אז די שאלה איז געווען צו זיי זענען מחוייב צוריקצוגעבן דאס געלט, אלס אונאה.
אזוי איז מסתבר און מוכרח, ווייל די תשובה איז נישט געשריבן געווארן פאר די לויה פון יענעם נפטר. ועוד עיין שם אז ער האט קודם דאס געענטפערט בעל פה און שפעטער האט ער דאס אפגעשריבן. סא אוודאי קומט אריין אונאה אויב מרעכנט פון א מענטש אסאך מער פאר א טהרה/לויה ווי פאר די גאנצע שטאט.
.

לייענט איבער די תשובה אין אגרות משה (מ'קען עס דאונלאדען אין א פריערדיגע תגובה): ער שרייבט קלאר אז מען רעדט דארט פון א חברה קדישא וואס האט געהאט א "אפיציעלע פאליסי" אז "יעדער" וואס איז "נישט קיין מעמבער" דארף באצאלן טייער געלט פאר די טהרה... (כנהוג בימינו לגבי "חלקות" אין די בתי חיים פון געוויסע קהילות...). שטייט נישט קיין ווארט וועגן "אויספאָפּן..." – לערנט גוט אדורך הלכות 'אונאה' – איך פארשטיי נישט פארוואס אן אפיציעלע באקאנטע פאליסי פון די חברה קדישא זאל הייסן 'אויסגעפאפט' אדער "גערעכנט פאר איין מענטש מער ווי פאר די גאנצע שטאט". – "די גאנצע שטאט ווייסט": ביזטו א מעמבער צאלסטו ביליגער, ביזטו נישט קיין מעמבער צאלסטו טייערער... און יעדער מאכט זיין אייגענע באשלוס צי ער וויל זיין א מעמבער (וואס קומט געווענליך מיט התחייבות'ן) און באקומען ביליגער, אדער נישט זיין קיין מעמעבער, און צאלן טייערער.
נאר דא רעדט מען פון הפקעת שערים, וואס רבי משה זצ"ל דערמאנט דאס אלץ טייל פון די מערערע סניפים וואס ער גיבט אן פארוואס די חברה קדישא טוט אן עוולה "בעצם" (נישט מכח די דינים פון "פאָפּן"...), מיט בעטן אזעלכע טייערע פרייזן.
אויב איר ווילט נאך אלץ אריינלערנען אייערע דוחק'דיגע פשטים אין דעם תשובה פונעם אגרות משה כאטש עס שטייט בכלל נישט אזוי, ביטע רופט צוערשט אן ראביי טענדלער'ן, ער געדענקט נאך מן הסתם פונקטליך די מעשה.
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:
לגבי "אונאה" האסטו נאכנישט געברענגט קיין איין קלארע פריערדיגע מקור וואס שרייבט אז עס איז שייך אונאה אויב יעדער ווייסט אז דאס איז אסאך העכער פון די פרייז. די ברענגסט דיוקים וועלכע איך האב (נישט געדארפט אבער דאך) אפגעפרעגט. דו פארענטפערסט און הייסט מעיין זיין און מעמיק זיין. הער אויס, אויף מעמיק און מעיין זיין קוק איך אנדערע מקומות. דו ווילסט מאכן א פוינט, מוכיח זיין דיין דין הוציאם אלי ונדעה אותם.

.

וויפיל נאך מקורות דארפט איר אז ס'זענען פארהאן גענוג פוסקים "אין צוגאב צום שבט הלוי" וואס לערנען אז דער כלליות'דיגער איסור פון הפקעת שערים שטאמט פון אונאה? בלויז "קוקט אריין ווי א מענטש" אן קיין גרויסן עיון, איך האב אייך אפילו געברענגט די "עטעטשמענטס" – "הוצאתם אליך ולא ידעת אותם". כדרכך בקודש, ווי אנדערע האבן שוין באמערקט, האט איר ניטאמאל רעכט איבערגעלייענט די אלע ראיות. אין רוב ראיות דארף מען זיך ניטאמאל מעמיק זיין צופיל, און איך האלט זיך נישט ביים צופיל טענה'ן אויף אזאך וואס דער ציבור קען אליין לייענען און זען די עטעטשמענט'ס, למי החותמת ולמי הפסולים.
אגב, בייגעלייגט איז א שו"ת דברי שלום וואס לערנט אויך פשט אינעם ספר החינוך אז ער רעדט דארט פון הפקעת שערים "מטעם אונאה" – דאס איז שוין בנוסף צו: הרב ביק זצ"ל (העתקתי לעיל), רבי משה פיינשטיין זצ"ל (העתקי לעיל השו"ת אגרות משה. עיין שם עוד הפעם, וא"צ עיון "רב"...) דער גערער רבי דער פני מנחם זצ"ל, און הגה"צ הרב אונגאר זצ"ל פון בני ברק (בהגליון ותעל שועתם עמוד ח).
ווי שוין אויסגעשמועסט אין א פריערדיגע תגובה: דער גאנצער שמועס צי "דער שורש האיסור" פון הפקעת שערים ביי אלע 'חיי נפש' איז מטעם אונאה אדער מטעם 'וחי אחיך עמך' "קומט דא בכלל נישט אריין" און ס'איז נישט מעלה און נישט מוריד לגבי דירות. פארקערט, ס'גאר א מעלה צו זאגן אז דער איסור פון הפקעת שערים "בכלליות" איז מטעם "וחי אחיך עמך"... ווייל עס איז פיל גרינגער צו אסר'ן הפקעת שערים ביי דירות אויב לערנט מען אז דער איסור פון הפקעת שערים שטאמט פון 'וחי אחיך עמך' (ווי דער סמ"ע וש"ע הרב). די גאנצע תשובה פונעם שבט הלוי האט בלויז אויסגעפעלט ווייל ער האט געהאלטן ווי די אלע אויבנדערמאנטע פוסקים אז דער איסור פון הפקעת שערים איז מכח אונאה, וואס דאן וואלטן מענטשן געקענט פרובירן צו טענה'ן: 'אין אונאה לקרקעות', דערפאר איז דער שבט הלוי מברר אז אפילו מ'זאגט 'אין אונאה לקרקעות' איז דאס בלויז "להוציא בדיינים", אבער דער 'איסור' פארבלייבט נאכאלץ אין קראפט בכל החומר. אבער אויב איז דער איסור מכח 'וחי אחיך עמך' וואלט מען סייווי נישט געקענט טענה'ן 'אין אונאה לקרקעות' ווייל דאן קומט דער אויסרייד פון 'אין אונאה לקרקעות' בכלל נישט אריין.
איך האב בלויז רעאגירט צו אייערע טענות וועגן דעם לאו פון אונאה ביי חיי נפש אלץ תירוץ צו דאס וואס איר פרובירט אראפצומאלן א בילד כאילו דער גאנצער שבט הלוי איז "אומפארשטענדליך" וויבאלד ער גייט צו צו דעם "כלליות'דיגן איסור" פון הפקעת שערים מטעם 'אונאה' (וואס אפילו אויב ער וואלט באמת געווען אפגעוואנדן אין דעם פרט, טוישט דאס אבער נישט דעם אנדערן חלק: אז דער שבט הלוי האלט קלאר אז ביי דירות גייט אן "די דינים פון הפקעת שערים", ואין שום נפק"מ לענין זה מהו באמת "שורש" איסור הפקעת שערים בכלליות, אם מטעם 'אונאה' או 'וחי אחיך עמך')... דעריבער האב איך אייך געוואלט צוצייכענען "ליתר שאת" אז אפילו דאס וואס דער שבט הלוי רופט אן דעם איסור פון הפקעת שערים: 'אונאה', איז אויך זייער פשוט און פארשטענדליך – וויבאלד אזוי קען מען לערנען פשט אינעם ספר החינוך, און אזוי אויך האבן די אלע גרויסע גאונים ופוסקים שהעתקתי לעיל פאררעכנט דעם איסור הפקעת שערים אלץ א חלק פון דיני 'לאו דאונאה' – פונקט ווי דער שבט הלוי. (וכמו שביארנו כמה פעמים, דהלשון 'אונאה' אין פירושו בדווקא: "פאָפּן", וכמו שרואין אצל אונאת דברים, ודו"ק. ועיין בהתגובות לעיל.)
אבער דאס אז דירות ווערט פאררעכנט ווי 'חיי נפש'? דאס האט הרב וואזנער פארשטאנען פאר א "פשטות"! ער געפינט ניטאמאל פאר וויכטיג צו ברענגען ראיות דערצו! ווי מיר האבן שוין ערקלערט דעם ענין אין פריערדיגע תגובות, וכלשון הקול קורא פון רבי יוסף ענגיל זצ"ל: "והיש לך חיי נפש גדול וכו'".
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:במקום - א דאנק. איך האב איצט געלייענט דעם גליון. זייער הארציג און ווארעם.
לגבי דעם קול קורא פון ר' יוסף ענגל, איז אזוי, ראשית ווייס נישט איך און נישט דו די מציאות פון ימים ההם. קען זיין אז די מצב איז געווען אסאך מער אומדערטרעגלעך ווי ביי אונז.
איי וועסטו זאגן אז ביי אונז איז אויך געפערליך, וויל איך דיר ענטפערן צוויי זאכן. איינס, דער געפערליכקייט איז פשוט ווייל די יינגעלייט האבן נישט פרנסה און צוויי, ווייל עס איז פאראן א מאנגל אין דירות.
לאמיך זיך מסביר זיין בעסער. דער חילוק פון דעם לענדלארד וואס איז מפקיע שער און דער לענדלארד דער צדיק איז נישט אזוי פיל אז מען זאל מאכן א ויצעקו. נאר אפילו די עכטע פרייז איז ביטער, ווייל כסף מנלן, און דירות זענען נישט פאראן. סא בין איך נישט זעכער אז מיר קענען וואוסן די מציאות אין קראקא.

.

פארהאן קלארע ווערטער "עטליכע מאל" אין די קול קורא פון רבי יוסף ענגיל אז ס'האט זיך דארט אין קראקא געהאנדלט פון א שווערן דירות-מאנגל – עיין בהגליון "ותעל שועתם" עמוד ה
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:ועוד.
דארט שרייבט א בית דין א פסק, נו אויב וויליאמסבורגער בית דין וועט דאס שרייבן וועט דאס אפעלירן צו יעדן איינעם גלייך, וועלן אלע לענדלארדס זיין גלייך. אבער היינט, וועל איך נישט רעכענען הויך. מיין חבר וועט אבער יא, און די פרייזן פון הייזער וועלן שטייגן. איך וועל א הויז מער נישט קענען קויפן - איך קען דאך נישט נעמען רענט לפי ערך וואס איך האב באצאלט פאר דעם הויז! איז דאך דאס נישט קיין יושר.

.

קוקט נאכאמאל אריין אין די קול קורא, ר' יוסף ענגיל שרייבט בפירוש "נישט" קיין פונקטליכע פסק מיט א סכום וויפיל זלאטעס/קראָנען/דאלארן "יעדער" מעג טשארדזשן פאר א דירה... הגאון רבי יוסף ענגיל אין קראקא ברענגט ארויס דאס הארבקייט פונעם ענין בכלליות, דעם חומר האיסור פון הפקעת שערים ביי "חיי נפש" בכלליות, און אז "והיש לך חיי נפש גדול" ווי די דירות – און דערנאך דארף יעדער אליינס מברר זיין ביי א דיין "וואס האט נישט קיין טענענטס" וויפיל ער ספעציפיש מעג בעטן להלכה (אזוי אויך מצד המוסר והיושר און נבל ברשות התורה, כמבואר בהקול קורא) פאר זיין דירה.
ווייל עס איז קלאר ווי דער טאג, און אזוי האב איך שוין גשריבן אין "עטליכע" פריערדיגע תגובות, אז דער עיקר תקנה פון 'איסור הפקעת שערים' איז געווען, כמבואר בדברי שמואל (שהוא מקור איסור הפקעת שערים) ב"ב דף צ, "המשתכר אל ישתכר יותר משתות" – אז בית דין האט געדארפט שטעלן 'ממונים' וואס זאלן זיכער מאכן אז מען פארדינט נישט קיין "ריווח" מער ווי א זעקסטל. די תקנה איז לגמרי נישט געווען אז יעדער דארף בעטן "די זעלבע" פרייז, נאר עס איז געוואנדן אין די הוצאות פון יעדן באזונדער – און אוודאי מיינט דאס נישט אז מען דארף שאדן האבן פונעם קרן. ודו"ק. ממילא דארף יעדער איבערשמועסן מיט א רב זיין פונקטליכע סיטואציע, ווען ער האט געקויפט די דירה, וויפיל עס האט געקאסט וכו' וכו', וויפיל ער צאלט מארטגעדזש, טעקסעס, אא"וו.
(עס שטערט גאר שטארק פאר אנדערע דא אויפן אשכול (עיין בתגובת "חיים צבי"...) פארוואס איר קומט אריין אינעם שמועס איידער איר קוקט איבער וואס מען האט שוין עטליכע מאל געשריבן אין פריערדיגע תגובות...)
אגב: וועגן "דעם בית דין פון וויליאמסבורג" וארצות הברית וקאנאדא.... עיין בדברי "עין גדי" לינק.......... אין א פריערדיגע תגובה, אז דער וויליאמסבורגער "בית דין" איז יא ארויסגעקומען.... און איינער פונעם "בית דין" האט נאך יענע וואך אליין עובר געווען... וכמבואר בדברי הגה"צ מ'אודווארי זצ"ל.
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:
באמערק אויך אז ר' יוסף ענגל באזירט זיך סוכ"ס אויף די מידה פון רחמנות, נישט אויף קיין הארטע פסקי דין. ווייל ער ווייסט אויך אז דאס איז נישט קיין פשוטע הלכה.

.

וויאזוי קומען דא אהער די אלע ראיות וואס דער גאון זצ"ל ברענגט פון אצירת פירות, און הפקעת שערים?
און אפשר האט דער גאון זצ"ל זיך נישט געוואלט אריינלאזן באריכות אין אלע פונקטליכע הלכה'דיגע דעטאלן ווייל ער האט געוואוסט אז "יידישע קהילות" וועט קומען מיט קושיות, הנחות, פלפולים, דיוקים ודקדוקים. יידישע קהילות וועט שרייען אז מען זעט נישט אז די פריערדיגע פוסקים זאלן רעדן דערפון... האט ער בעיקר גערעדט פון מוסר ויושר און נבל ברשות התורה, וואס דארטן וועט ער נישט קענען טענה'ן מיט קיין לומדות'ן... (אגב, זע קומענדיגע תגובה וואו רבי יוסף ענגיל זצ"ל רעדט פון די חלק ההלכה)

ווייל ווי מיר זעען דאך, האט "יידישע קהילות" ניטאמאל געפינען פאר וויכטיג מעיין צו זיין אין אלעס וואס מען האט געשריבן אין די תגובות ביז אהער און אין אלעס וואס שטייט אין די "עטעטשמענטס", - ער זאגט בלויז כסדר איבער ווי א צובראכענער רעקארד-פלעיער פארשידענע סטעיטמענטס און אייגענע "הנחות" מיט "אוקימתות" לויט ווי זיין "טאש" דיקטירט אים... יעצט, ווען דער קראקאווער "עם הארץ" וואלט געזען אזא בילד: פון איין זייט שרייבט דער ראב"ד, רבי יוסף ענגיל, א תשובה פיל "מיט פונקטליכע הלכה'דיגע דעטאלן", און פון דער צווייטער זייט שטייט א שיינער למדן און שרייבט א "אזויגערופענע" פונקטליכע "הלכה'דיגע" תשובה להיפך, אפצופרעגן די אלע "הלכה'דיגע דעטאלן" – אפילו אויב איין ווארט וואלט נישט געקלעפט צום צווייטן... - ווי וועמען וואלט דער "עם הארץ" לענדלארד, וואס האט נישט קיין אנונג אין די שווערע קאמפליצירטע הלכות, גע'פסק'ענט? – "לויט ווי זיין "טאש" וואלט אים דיקטירט..."

אנדערש איז אבער ווען מען רעדט בכלליות בעיקר פון מוסר ויושר (כאטש ער דערמאנט אויך די הלכה בכלליות, און בפרטיות ביי דירות, אבער נישט שטעלנדיג דעם חלק ההלכה פאר אן עיכוב, דהיינו, אז ס'בלייבט סייווי נגד התורה צי עס איז יא אסור להלכה צי נישט, עיין שם היטב...) – דאס פארשטייט דער עם הארץ אויך, און דארט קען זיך שוין קיינער נישט מתוכח זיין בפלפולים של הבל...
דוק ותשכח אז אויף דעם גאנג זענען שטענדיג געגאנגען גדולי ישראל אין קול קורא'ס און דרשות פאר'ן המון עם, זיך נישט אריינצולאזן אין הלכה'דיגע פלפולים, בלויז געשריבן זייער אין קורצן, כדי מ'זאל זיך נישט קומען מתוכח זיין מיט פלפולים של הבל.
אנטשולדיגט: מ'רעדט נישט פון "יידישע קהילות" פון היינטיגן דור... איך מיין די קראקאווער לענדלארד'ס וואס זענען געווען שיינע "תורה וגדולה" אידן, וואס - ווי דער גליון ברענגט (עמוד ו) פון אן אייניקל פון רבי יוסף ענגיל זצ"ל וואס האט באשריבן באריכות די גאנצע געשיכטע פון די קול קורא אין קראקא - זענען אסאך פון זיי געווען חשוב'ע אידן, "חובשי שטריימלעך ולובשי בעקישיס"... – (אין יענע צייטן איז נאכנישט יעדער געגאנגען מיט שטריימל בעקישע...)
צוליב דעם 'נעימת הלשון' דארט אינעם גליון ותעל שועתם (עמוד ו'), וועל איך דאס מעתיק זיין דא במילואו:

"באטראכט דאס: אסאך פון די הארצלאזע קראקאווער לענדלארד'ס זענען גאָר געווען פרומע אידן, "חובשי שטריימלעך ולובשי בעקישיס" – אידן מיט "שטריימל-בעקיטשע"... איר קענט זיכער זיין אז זיי האבן (פונקט ווי די וויליאמסבורגער לענדלארד'ס...) אויך געקענט אויסרעכענען "הונדערט און פופציג טעמים" (עיין עירובין (יג, ב) "תלמיד ותיק היה ביבנה שהיה מטהר את השרץ במאה וחמישים טעמים"...) פארוואס זיי מעגן יא בעטן אומדערטרעגליכע רענט-העכערונגען פון זייערע אידישע ברידער; פארוואס מען מיינט נישט זיי...
מן הסתם האבן זיך צווישן זיי אויך געציילט גרויסע לומדים, "תורה וגדולה" אידן, וואָס האבן געהאט כל מיני הלכה'דיגע ביאורים פארוואס הגאון האדיר רבי יוסף ענגיל זצ"ל ובית דינו זענען להלכה נישט גערעכט..."
עכ"ל פונעם גליון.

ובכלליות ענין זה, אז מענטשן וועלן זיך זוכן כל מיני טענות ומענות נישט אנצונעמען א פסק פון א רב אין דיני ממונות בין אדם לחבירו, עיין דברים מתוקים ב"יערות דבש" (ח"א, דרוש ה'):

"כאשר אמרתי פעמים רבות, אם יבוא אדם לשאול לחכם מאן דהוא שקרה לו טריפות בביתו או חימוץ בפסח, והוא יורה לו להשליכו לנהר, אף שהוא הפסד מרובה לא יצפצף פה לנגדו כלל, ואילו ידין בין איש לרעהו וידין ליתן לחבירו יו"ד זהובים, הלא ילך בפלילים ויתריס נגד הדיין וישמור לו איבה, והטעם הוא כי זהו שהולך לאיבוד וטמיון אינו מקפיד כלל ומברך למי שנתן תורה, אבל בזה שמגיע הדבר לחבירו בזו קנאתו גדולה, עד שקשה לו לשמוע בקול הדיין, וכן תמיד על עבירות שבין אדם למקום, ישראל קדושים הן להתחרט, ובפרט ימים אלו ימי תשובה וימי חפץ לה' ישובו לה' על מעלם אשר מעלו נגד ה', אבל לא נגד בני אדם, כי במה נחשב אצלם, ואף שבימים אלו אפשר שקטה המחלוקת וידבר זה לזה ובקרבו ישים ארבו בעו"ה כתר זעיר עד יעברו ימים אלו ואז נראה מה לעשות, ומכ"ש שאין מוציאים מתחת ידם הגזל ועושק וריבית וכדומה, ובאמת הן הן הדברים המעכבים התשובה בכל אופן, כאשר אמרתי".
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:

וחי אחיך עמך, איז נאר ביי דברים שיש בהן חיי נפש. אדרבה ווייז מיר א פוסק וואס שרייבט אז דאס גייט אן ביי דירות.

.

הגאון האדיר רבי יוסף ענגיל זצ"ל: "והיש לך "חיי נפש" גדול מדבר הדירות וחניות בקהלתנו ברחובות היהודים וכו'"

רבי יוסף ענגיל שרייבט אויך נאך א לשון "ואפילו "היה" הדבר מותר על פי הדין וכו'" – טייטש: אפילו "אויב ס'וואלט געווען" מותר על פי הדין וכו'..."

אזוי אויך דער פוסק הדור, מרן בעל שבט הלוי שליט"א, זאגט בפירוש אז דער איסור פון בעטן צופיל ביי "חיי נפש" גייט אן ביי דירות – און ער רעדט פון "וויליאמסבורג"...

בלויז ווייל די "דירות" שטערן אייך אין טאש... מיינט נאכנישט אז דער פוסק הדור, מרן בעל שבט הלוי שליט"א, איז אפגעפרעגט...

יעצט, אדרבה ברענגט מיר א פוסק וואס שרייבט אז דער איסור פון הפקעת שערים "גייט נישט אן" ביי דירות...

אגב, אודווארי רב זצ"ל זאגט אז ס'גייט אן איסור הפקעת שערים ביי געוויסע סארט מלבושים, און הגה"צ רבי משה פיינשטיין זאגט אז ס'גייט אן ביי חברה קדישא... – דער איסור איז בכלל נישט לימיטעד צו "ברויט מיט וואסער" – "וחי אחיך עמך" מיינט "געלעבט"... (פון דעם האבן מיר שוין אויך געשמועסט אין פריערדיגע תגובות... – איך וועל אייך מוזן אנהייבן צו בלויז ברענגען "לינקס"...)
במקום שאין איש...
שר חמישים
תגובות: 74
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מארטש 04, 2014 2:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך במקום שאין איש... »

יידישע קהילות האט געשריבן:
אגב, היינט קען מען אנקומען קיין מאנסי און לעיקוואד, אסאך שנעלער ווי פון קראקא קיין צאנז בימים ההם כאטש זיי זענען גאנץ נאנט אויף דעם מאפע. קוק אויף גוגול מעפס (70 מייל). און אויך אסאך באקוועמער און ביליגער. טייל מאל איז פארן געווען פארבונדן מיט נעמען א בעל עגלה און זיך שלעפן, אזאך וואס איז נישט מעגליך צו טוהן צו אפט, און אויך נישט פראקטיש פאר נשים און מיידלעך, דאס מיינט זיך גענצליך אפרייסן פון משפחה וכדומה.
נאך אזאך, אין די שטעטלעך אויב דו האסט נישט געהאט א פרנסה האסטו געהאט 0 זילטש נאדא, געשטארבן פאר הונגער, איז נישט געווען קיין ברירה נאר בלייבן אין די שטעט וואו עס איז געווען א ביסל בעסער דארך האנדלען אביסל.
סא פאר איר קאמפערד שטעדט מאכט זיכער אז איר האט די פאקטן ריכטיג.
היינט קענסטו פארן קיין מאנסי, קרית יואל, לעיקוואד, בעיסוואטער, סיגעיט, פלעטבוש ווי עס איז ביליגער דער רענט און פרנסה איז אויך דא, און דאס פארן איז באקוועם און ביליג און צוגעשטעלט און אוועלעבל 24 שעה א טאג.

מיט אויסשמועסן חילוקים, מעלות און חסרונות, פונעם אמאליגן לעבנסשטייגער ביז היינט – וועלן מיר קיינמאל נישט פארטיגן...

איך וועל אייך אפילו צוגעבן נאך א חילוק: היינט קען מען דאך ממשיך זיין צו רעדן אויפן "סעלפאן" (אויפן "טעלעפאן" האט מען תרס"ט אויך געקענט רעדן, אויב האט מען זייער געוואלט...), אנדערש ווי אין קראקא, וואו עס זענען קיין סעלפאנס נישט געווען. אזוי אויך, היינט איז דאך פארהאן "סקייפ" טעכנעלאגיע, מ'קען זיך אפילו זען...

מ'קען אבער פונקט אזוי אויך זאגן אז היינט איז גאר דער מצב שווערער: אמאל פלעגט מען פאר יעדע קלייניגקייט זיך ציען פון איין שטאט צו דער אנדערע... היינט איז דער לעבנסשטייגער אזוי אז מען איז נישט אויסגעשטעלט בדרך כלל איבערצולאזן די מאמעס פארטוך, איז דאך דער פיין און צער פון אוועקמופן פיל גרעסער... און די תורה הק' האט זיך גאר שטארק גערעכנט מיט "צער" פון אוועקמופן לגבי מערערע זאכן. (עס קוקט נישט אויס ווי איר האט רעכט אדורכגעלייענט יענעם גליון וואו עס ווערט מבואר (עמודים יא-יב) מפי ספרים וסופרים וואספארא גרויסע צער עס איז צו דארפן טוישן א וואוין-ארט.)

און: איידער איר ווארפט כל-ערליי "אפשר'דיגע חילוקים" פון קראקא צו ניו יארק, ביטע קוקט אריין וואס זיי שרייבן אינעם גליון ותעל שועתם (עמוד י-יא) אונטערן קעפל: "וואס וואלטן די פריערדיגע גדולי ישראל געזאגט דערצו".

צו אויס'דמיונ'ען אפשר'דיגע "חילוקים" ("אפשר ווען ס'וואלט געווען אזוי וואלט אפשר געווען אזוי") דארף מען אויך פרעגן א "דעת תורה" פון א ערליכן רב "וואס האט נישט קיין טענענט'ס", צי דער "חילוק" ווערט בכלל פאררעכנט אלץ א חילוק וואס טוישט עפעס אין מציאות ההלכה אדער מוסר ויושר. - אין אזא הארבע זאך וואס דער הייליגער חתם סופר זי"ע מיט הגאון רבי יוסף ענגיל זצ"ל שרייבן אזעלכע שארפע לשונות, קען מען זיך זיכער נישט אליין פסק'ענען באזירט אויף די אייגענע אינטערעסן. דאס איז דאך "א שפיל מיט פייער."

עס איז מיר גאר שטארק געפאלן אין יענעם גליון די פאלגענדע פראזע:
"מ'האט טענות: זאל זיך דער טענענט מופן קיין מאנסי, קיין קרית יואל, קיין בלומינגבורג – אבער טייערע הויז-אייגענטימער: אויב וואלט געווען אזא גרינגע זאך זיך אוועקצוציען, וואלטן דען אייערע טענענט'ס געצאלט פאר אייך אזעלכע גרויסע סכומים רענט, געלט וואָס מען האט נישט, פאר די לוקסוס פון קענען וואוינען אין אייער האלב-איינגעפאלענע דירה?" עכ"ל הגליון.

בכלל איז גאר פשוט אז ווען מען רעדט פון די הלכה פון הפקעת שערים איז נישט קיין שום תירוץ אז "מ'קען דאך אוועקמופן..." – לאמיר אנכאפן א "חיי נפש", לדוגמא, עסן: א איד קען נישט טשארדזשן "רבי געלט" פאר עסן מיט דער טענה: "מופט אייך צו א שטאט וואו דאס עסן איז ביליגער..." אן איסור פארבלייבט אן איסור, אפגעזען מיט וועלכע אויסריידן מען וויל דאס פארשלייערן.

"א געלעכטער אין א זייט...." – באמת, די טענה פון "מופט אייך אוועק פון דא" האט שוין "קין" גע'טענה'ט צו זיין ברודער "הבל" נאך בריאת העולם;
זיי האבן געמאכט א "דיעל" צווישן זיך, זייענדיג די איינציגע "יורשים" פון דעם איינציגסטן מענטש אויף דער וועלט "אדם", אז "קין" קריגט אלע "ריעל עסטעיט" פון דער וועלט, און "הבל" באקומט אלע שאף. באלד נאכ'ן דיעל האט דער קארגער גביר און ריעל עסטעיט מעצענאנט מר. "קין" (דער ערשטער "ריעל עסטעיט סוחר" אויף דער וועלט...), זיך גענומען מאכן קולות וברקים אויף זיין ברידער "הבל": "פלי אוועק פון דא, גיי אראפ פון מיין ריעל עסטעיט, פלי אוועק פון דער וועלט אינאיינעם מיט דיינע שאף, די גאנצע ערד איז מיינס, עס איז פרייוועט פראפערטי"... – און ער איז מעגליך אפילו "הלכה'דיג" געווען גערעכט!....

על כל פנים: מפטירין כדאתמול: דאס איז גאר א הארבע שאלה, סיי מצד ההלכה און סיי מצד ההשקפה-נבל ברשות התורה-מוסר ויושר – און יעדער וועמען דאס איז נוגע איז מחוייב דאס איבערצושמועסן בכל פרטיה מיט אן ערליכן רב "וואס האט נישט קיין טענענט'ס" לדעת את המעשה אשר יעשון, בין על פי הלכה, ובין על פי המוסר והיושר.
שרייב תגובה

צוריק צו “דעת הקהל”