הגיגי הלב

[סטאוו יא פיטא]

בלעטער'ן דיג לעצטענס די ספר שו"ת מן השמים האב איך אויפגעפאסט א הפליא'דיגע זאך, אז די פסקים וואס מ'האט אים געענטפערט שטימט להפליא מיט די פסקים וואס אונז האבן פון די אר"י ז"ל, איין דוגמא ער פרעגט וואס איז די ריכטיגע תפלין רש"י אדער ר"ת, האט מען אים גע'ענטפערט אלו ואלו דברי אלקים חיים, א זאך וואס אין די צייטן פון די ראשונים איז בכלל נישט געווען אזא באגריף, און מען טרעפט עס נאר אין אר"י ז"ל בעקבות הזוהר

דו האסט א הוא אמינא אז בימי ראשונים, האט מען געהאלטן אז אדער רש״י אדער ר״ת, זענען געווען קרקפתא דלא מנח תפילין?!?!?!?
הס מלהזכיר!!!!

ער האט שפעטער מבהיר געווען אז ער רעד פון די חלק אז ביידע זענען אמת להלכה (אזוי פארשטייט ער די מהלך התשובה, כ'מיין אבער אז ס'איז כלל נישט מוכרח)

דו פארשטייסט נישט אזוי??

כ'דענק נישט די תשובה פינקטליך, די חלק וואס דו האסט געברענגט "אלו ואלו דברי אלוקים חיים" ווייזט נישט אז ביידע זענען ריכטיג הלכה למעשה.
חוץ פון קאמארנא איז דען דא נאך איינער וואס זאגט אויף איינעם וואס לייגט נישט רבנו תם "קרקפתא דלא מנח תפילין?
וכן אויב איינער לייגט נאר רבנו תם איז דען דא איינער וואס וואלט איהם נישט גערופען קיין עבריין? (חוץ פון מקובלים אולי ואולי)

[יונגרייז]

די נודע ביהודה שרייבט אז מ'זאל נישט זאגן לשם יחוד, ס'שטייט נישט אין בבלי ירו' וכו'

לכאורה איז שווער ס'שטייט דאך אין כתבי האר"י ומאי כל הרעש, די באר מים חיים אין די גאנצע לאנגע תשובה דערמאנט אויך נישט קיין ווארט וועגען די אר"י

די דברי יחזקאל אין די מכתבים סי' ד זאגט אז כוונת הנו"ב איז, כתבי האר"י געהערן נאר פאר העכערע מענטשן, אבער פשוט'ע מענטשן האבן זיך נישט וואס אריינצומישן, עד"ז זאגט די ד"ח "גערעכט איז געווען ר' חזקל'ע, ס'קומט אריין א קוניאק שרייט לשם יחוד ער ווייסט נישט וואס לשם יחוד איז וכו'"

אבער די נו"ב אליינס איז שוין מגלה דעתו, אין פורם אוצר החכמה איז געדרוקט א שטיקל פון זיין דרשה, ווי ער רעדט פון די נושא, און ער זאגט אז די כתבי האר"י שבידינו זענען משובשים , און אפי' די אר"י האט אזוי געזאגט, אין די פרטים דינגט ער זיך

[יונגרייז]

בלעטער'ן דיג לעצטענס די ספר שו"ת מן השמים האב איך אויפגעפאסט א הפליא'דיגע זאך, אז די פסקים וואס מ'האט אים געענטפערט שטימט להפליא מיט די פסקים וואס אונז האבן פון די אר"י ז"ל, איין דוגמא ער פרעגט וואס איז די ריכטיגע תפלין רש"י אדער ר"ת, האט מען אים גע'ענטפערט אלו ואלו דברי אלקים חיים, א זאך וואס אין די צייטן פון די ראשונים איז בכלל נישט געווען אזא באגריף, און מען טרעפט עס נאר אין אר"י ז"ל בעקבות הזוהר

דו האסט א הוא אמינא אז בימי ראשונים, האט מען געהאלטן אז אדער רש״י אדער ר״ת, זענען געווען קרקפתא דלא מנח תפילין?!?!?!?
הס מלהזכיר!!!!

ער האט שפעטער מבהיר געווען אז ער רעד פון די חלק אז ביידע זענען אמת להלכה (אזוי פארשטייט ער די מהלך התשובה, כ'מיין אבער אז ס'איז כלל נישט מוכרח)

דו פארשטייסט נישט אזוי??

כ'דענק נישט די תשובה פינקטליך, די חלק וואס דו האסט געברענגט "אלו ואלו דברי אלוקים חיים" ווייזט נישט אז ביידע זענען ריכטיג הלכה למעשה.
חוץ פון קאמארנא איז דען דא נאך איינער וואס זאגט אויף איינעם וואס לייגט נישט רבנו תם "קרקפתא דלא מנח תפילין?
וכן אויב איינער לייגט נאר רבנו תם איז דען דא איינער וואס וואלט איהם נישט גערופען קיין עבריין? (חוץ פון מקובלים אולי ואולי)

כ'האב געזאגט אז איינער לייגט נישט ר"ת איז קרקפתא דלא מניח? כ'האב געזאגט אז ביידע זענען אמת (די אר"י ז"ל זאגט דאך זיכער אזוי)

[סטאוו יא פיטא]

מ'גייט אין סירקעלס...בית שמאי איז אמת? אוודאי! סאו זאגן אז רבנו תם איז אמת איז נישט קיין שום חידוש...

[יונגרייז]

מ'גייט אין סירקעלס...בית שמאי איז אמת? אוודאי! סאו זאגן אז רבנו תם איז אמת איז נישט קיין שום חידוש...

יא, אבער איך האב געזאגט אז ר"ת איז אמת אויף הלכה למעשה (די אר"י זאגט דאך זיכער אזוי) און מ'זעט נישט אזא זאך אין קיין שום אנדערע מח'

[זאג א גוטס]

לברר מקחו של צדיק

סקווירא רבי ז"ל האט געזאגט פאר פאפא רב ז"ל אז ווען ער געט א הכשר אויף מילך זאל ער זיך נישט פארלאזן אויף דעם אז א איד איז יוצא ונכנס, אפי' עס שטייט אין שו"ע אז ס'איז גוט אזוי, כל ימי תמהתי ע"זא

ס'איז א ש"ך ערגעץ שלא במקומה אז ס'נישט קיין לכתחילה.

ס׳ווערט דערציילט אז דער ועד ארבע ארצות האט בשעתו געווען מיקל זיין ביי מילעך, און דער מעשה רוקח, האט עס נישט צוגעלאזט. כן מונח בזכרוני, די געשיכטע פון חרציכון יהון אסירין.

וואס מיינט חרציכון יהון אסירין?

אולי כונתו לזה:

מסופר על הגה"ק החיד"א זיע"א, שנסע פעם באניה עם סוחר אחד בן בליעל, שהביא עמו כמות גדולה של גבינה לא כשרה, אותה רצה למכור בקהילות איטליה. ביקש הסוחר מהחיד"א שיתן לו הכשר על הגבינה. משסירב החיד"א, שכר הסוחר כמה מלחים שיאיימו עליו ויוציאו ממנו הכשר בכח.
ראה החיד"א שנשקפת לו סכנה, ישב וכתב הכשר שסופו, הכותב וחותם ביום ג' לסדר מתניכם חגורים בספר שמו"ת תק"ח לפ"ק.
הגיע הסוחר אל אחת הקהילות וניגש אל הרב להראות לו את ההכשר כמקובל, עיין הרב בכתב ההכשר ותמה על סופו, מה ראה החיד"א לציין את ספר שמות. ועוד בראשי תיבות.
לפתע אורו עיניו של הרב, שמו"ת הרי זה ר"ת שנים מקרא ואחד תרגום. עיין בתרגום אונקלוס ומצא יהון אסיריך" כלומר חריצי הגבינה "מתניכם חגורים" תרגום "חרציכון אסורים הם. התפעל הרב מחכמתו של החיד"א. חקר את הסוחר ולאחר שהודה שהוציא את ההכשר מהחיד"א בכח, העניש אותו, ולא העניק לו הכשר.

[יונגרייז]

די רמב"ן אויפ'ן פסוק אמרתי אפאיהם זאגט אז ס'איז נגזר געווארן אויף די עשרת השבטים אז מ'זאל נישט וויסן וואו זיי זענען

אלדד הדני און אזוי אויך א נייע כ"י געדרוקט דורך חזון איש'ניק? אויף אייוועלט (דא האב איך עס געטראפן) זאגן אז די כוזרים לכה"פ א חלק פון זיי זענען פון שבט שמעון (אגב, ביי מיר איז די נייע כ"י א ראיה אויף די אמיתות פון אלדד הדני)

די כוזרים זענען אייינגענומען געווארן דורך די רוסים סוף תקופות הגאונים, און דעמאלט איז נישט געבליבן א זכר פון זיי אין יענע ראיאן

אין די צייטן פון די ראשונים האט מען שוין געוואונט נאנט צו די לאנד כוזר, האט טאקע די השגחה עליונה צוגעפירט אז זיי זאלן מער נישט זיין דארט אזוי ווי די רמב"ן זאגט, אבער אין צייטן פון די גאונים ווען מ'איז געווען ווייט פון די לאנד כוזר, זענען זיי יא דארט געווען

[יונגרייז]

חז"ל זאגן לגבי די שיעור פון א כזית שמא יבוא בי"ד אחר ויקטין השיעור

למרבה הפלא איז די ענין פון קלענער מאכן די שיעור פון א כזית שוין געשעהן, כמבואר בהמאמר שבסוף ספר מדות ושעורי תורה, און מסתמא ווערט עס מרומז אין אט די חז"ל

[איטשע]

קלענער מאכן איז שוין געשען?
גרעסער מאכן איז געשען!

[אוראייניקל]

אקעי.
לשיטתך ווען אליהו הנביא וועט קומען, וועט מען עס דאן צוריק קלענער מאכן...

[איטשע]

ר׳ יוד, מיר האבן א מסורה, די שיעור ע״פ מסורה, איז די זעלבע, אין גאליציא, ליטא, אונגארן, ראמעניע, ארצות המזרח וכו׳.
אליהו הנביא וועט עס בלויז באשטעטיגן, ווייל ״דאס״ מיינט ״מסורה״!
אבער דאס איז א שמועס פאר זיך אליינס...

[אוראייניקל]

בקיצור, איר קריגט זיך מיט'ן גמרא אין יומא (פ.) "א"ר אלעזר האוכל חלב בזמן הזה צריך שיכתוב לו שיעור שמא יבא בית דין אחר וירבה בשיעורין".
און די גמרא בהו"א איז אז ס'וועט קומען א בי"ד און קלענער מאכן די שיעורים, ובמסקנא אז זיי וועלן גרעסער מאכן די שיעורים.

ולפי עניות דעתך, וויאזוי וועט יענע בי"ד זיך קענען קריגן מיט די "מסורה"?

וכן די צל"ח איז הייסטעס קעגן די "מסורה", און אליהו הנביא גייט באשטעטיגן אז איטשע איז קלוגער און מער גערעכט פונעם צל"ח.


הבנתי.

[יונגרייז]

קלענער מאכן איז שוין געשען?
גרעסער מאכן איז געשען!

כ'האב געגעבן א מ"מ קוק עס נאך וועט איר זעהן

[איטשע]

כ׳האב נישט דעם ספר פון תח״י.
פילייכט שיקן איר מיר אריין דעם מאמר.

[farshlufen]

דער צל"ח איז איין זאך, אבער די געווענטליכע היינטיגע שיעורים זענען גרעסער ווי די אמאליגע.

[איטשע]

דער צל"ח איז איין זאך, אבער די געווענטליכע היינטיגע שיעורים זענען גרעסער ווי די אמאליגע.

נישטא אזא זאך ווי ״היינטיגע״ שיעורים, די תורה איז נצחיות און טוישט זיך נישט.

[farshlufen]

מסכים, רוף עס אן ווי אזוי דו ווילסט.

[Programming]

די מקורות פון וואנעט עס נעמט זיך בכלל דער מציאות איבער כוזרי אידן רעדן וועגן א מאסן גירות. ווי קומט שבט שמעון אריין אין בילד? וואס
איז דער נייער כתב יד? (געדרוקט דורך חזון איש'ניק? א פאראדאקס פאר זיך...)

[אוראייניקל]

דער צל"ח איז איין זאך, אבער די געווענטליכע היינטיגע שיעורים זענען גרעסער ווי די אמאליגע.

נישטא אזא זאך ווי ״היינטיגע״ שיעורים, די תורה איז נצחיות און טוישט זיך נישט.

אין גמרא (הנ"ל) שטייט אז ס'קען זיך יא טוישן, לפי הבי"ד שבדור.

[איטשע]

דער צל"ח איז איין זאך, אבער די געווענטליכע היינטיגע שיעורים זענען גרעסער ווי די אמאליגע.

נישטא אזא זאך ווי ״היינטיגע״ שיעורים, די תורה איז נצחיות און טוישט זיך נישט.

אין גמרא (הנ"ל) שטייט אז ס'קען זיך יא טוישן, לפי הבי"ד שבדור.

דאס שטייט אין די גמרא??? א ביצה קען זיך טוישן? א כותבת קען זיך טוישן???

[אוראייניקל]

כ'האב נאכאמאל נאכגעקוקט די גמרא, ולפי פשטות ביזטו גערעכט לפירש"י אז בי"ד קען טוישן אז מ'איז נאר חייב נאר כזית גדול און נישט כזית בינוני.
אבער אין ארטסקרול ברענגען זיי בשם חזו"א (לשיטתיה..) אז די פשט איז, אז בי"ד וועט זאגן אויפן עצם שיעור אז ממוז רעכענען לויט אנדערע זיתים עי"ש.

[דייקן]

הרב @אוראייניקל, אין גמרא שטייט נאר אז ס'קען זיין אז בי"ד וועט טוישען די הלכה פון א כזית בינוני צו א כזית קטן אדער גדול, אבער נישט אז די עצם שיעור כזית וועט זיך טוישען לויט די שינויים במציאות פונעם זית, נאר בפשטות, און ווי די מסורה איז געווען, איז די שיעור כזית א גרויס פון א איילבירט שבימיך [און ווי ס'איז באקאנט אז די אבני נזר האט אנגעוויזען אויף זיין פינגער אז ביז "דא" איז א כזית, און ס'איז געווען פיל קלענער ווי א שליש ביצה, און אודאי פון א חצי ביצה, און מיר געפינען שוין אין ראשונים וואס האבען געלעבט אין פלעצער ווי ס'איז געווען מצוי איילבירטען, אז זיי שרייבען אז ס'איז דא מער פון 6 כזיתים אין א ביצה], און חוץ מזה ווערט דער גמרא נישט גע'פסקנ'ט אין די רי"ף רא"ש ורמב"ם, אזויווי די עץ השדה (או"ח תרמ"ח ס"ק כ"א אות ג') און די מרומי שדה (על הדף) זענען מסביר אז מיר פסקנ'ן ווי ר' יוחנן בהמשך הגמרא אז די שיעורים זענען הללמ"מ, און די הללמ"מ איז געווען אויף א כזית בינוני, און אזוי איז מפורש אין ירושלמי אז ס'איז א מחלוקת צווישן ר"א און ר"י.

וז"ל המרומי שדה: אמר ר' יוחנן שיעורין ועונשין הלכה למשה מסיני. נראה דצ"ל ר' יוחנן אמר, שהוא חולק על ר' אלעזר שאמר האוכל חלב בזה"ז צריך שיכתוב לו שיעור כו', ואי הוי שיעורין הלמ"ס האיך אפשר שיבא ב"ד וירבה בשיעורין. אלא דר"א ס"ל שנשכח השיעור וב"ד של יעבץ תיקנו, אבל ר' יוחנן ס"ל שהוא הלמ"ס. והכי מבואר בירושלמי פאה פ"א וחגיגה פ"א, אר"י בר בון ר' יוחנן כדעתיה ור' הושיעא כדעתיה. ר"י כדעתיה דאמר ר"י כל השיעורין הלמ"ס הן כו', ור' הושיעא כדעתיה האוכל חלב בזה"ז צריך לשנות לפניו את השיעור, שמא יעמוד ב"ד אחר וישנה עליו את השיעורין.

די נושא פון שיעורים איז גאר א פארצווייגטער, און איך פלאן נישט זיך אריינצולייגען בעובי הקורה, בפרט אז דאס איז נישט א אשכול וואס איז מיוחד פאר דער נושא, נאר אזויווי הרב @אוראייניקל האט עס געמאכט אויסזעהן כאילו ס'איז א אפענער גמרא אז די שיעורים קענען זיך טוישען, דערפאר בין איך געקומען נאר אויף צו פארענטפערען דער הערה.

דאס האב איך געשריבען עטליכע מינוט צוריק, און איך קום צוריק עס צו שיקען, זעה איך אז הרב @אוראייניקל האט שוין אריינגעהאקט מיט פרש"י.

[יונגרייז]

די מקורות פון וואנעט עס נעמט זיך בכלל דער מציאות איבער כוזרי אידן רעדן וועגן א מאסן גירות. ווי קומט שבט שמעון אריין אין בילד? וואס
איז דער נייער כתב יד? (געדרוקט דורך חזון איש'ניק? א פאראדאקס פאר זיך...)

זאג איך אייך אז ס'איז דא 2 מקורות פון יענע צייטן, וואס איין מקור זאגט אז א חלק פון זיי איז געווען פון שבט שמעון, און די צווייטע מקור ווייסט נאר פון שבט שמעון (וואס דאס איז פילייכט נישט ריכטיג)

חזון איש'ניק איז א ניק דא אויף אייוועלט וואס האט אמאל געשריבן א סעריע מאמרים אויף די כוזרים

[יונגרייז]

עוז והדר און נאך ברענגען הגהות פון פארשידענע כתבי יד, לדעתי האט מען פארפעלט צו ברענגען די חשוב'סטע כתב יד, א כתב יד פון משניות חמשה סדרים וואס די הייליגע רמב"ם האט געשריבן, ס'איז שוין געדריקט דורך קאפח און דורך מכון המאור צוזאמען מיט די פירוש המשניות להרמב"ם

ס'איז איבריג צו זאגן אז די נוסח איז פילייכט די בעסטע וואס אונז האבן

[farshlufen]

דארפסטו דאך אנקומען צו איינעם'ס [קאפח אדער א צווייטער] תרגום.